ایمان فتح الله نائینی - دانشجوی کارشناس ارشد عمران رشته مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
حمیدرضا ربیعی فر - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی

آبهای سطحی و مخازن سدها بعنوان اصلیترین منبع تامین نیازهای شرب و آب شیرین کشور به شمار می آیند. دو پارامتر مهم تاثیرگذار بر کیفیت آب مخازن سدها زمان ماند هیدرولیکی و پدیده لایه بندی در مخازن می باشد. لایه بندی حرارتی در دریاچه سدها یکی از عوامل عمده افت کیفیت آب ذخیره شده و افزایش هزینه های برداشت و تصفیه آب می باشد. وجود آلاینده های طبیعی و بشرساخت، بخصوص ورود مواد مغذی نیتروژنه، فسفر و کربنی از عوامل موثر بر شدت بروز این پدیده است. محدودیت ناحیه برداشت آب از دریاچه برای مصارف شرب و به هم ریختن لایه بندی در برخی از فصول مشکلات عدیده ای را از نظر ورود جلبک و مواد سمی به تصفیه خانه های پایین دست ایجاد می نماید. برای جلوگیری و کاهش اثرات لایه بندی در مخازن سدها روشهای مختلف استفاده میگردد که در دو دسته روشهای مدیریت حوضه آبریز و مدیریت داخلمخزن می توان آنها را تقسیم بندی نمود. در این مقاله ضمن بررسی موردی لایه بندی در سد خداآفرین روشهای مختلفاستفاده از سیستم تصمیم گیری بر اساس تحلیل سلسه مراتبی بررسی شده و در نهایت روش مناسب از نظر فنی و اقتصادیکه قابلیت کاربرد در مخزن این سد را داشته باشد معرفی شده است.

لایه بندی حرارتی، تحلیل سلسله مراتبی، سد خداآفرین، روشهای برهم زدن لایه بندی حرارتی