غلامحسین غلامی - عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری، دانشکده معماری و شهرسازی

رشد شتابان شهرهای ایران در دوره معاصر، توجه به بناها و بافتهای تاریخی را با توجه به ارزشهای این ابنیه به امری بدیهیو لازم در توسعه پایدار شهر بدل کرده است. حفاظت و بهره گیری از بناهای تاریخی، اهداف متعددی را دنبال می کند؛ کهحفاظت از اندیشه بشری در خلق فضای معماری و شهری از مهمترین این اهداف است؛ به تبع این هدف و بر اساسویژگیهای این بناها، می توان بخشی از کارکردهای مورد نیاز در فضای شهری را نیز پاسخ داد. شهر بجنورد مرکز استانخراسان شمالی، پس از تقسیم خراسان بزرگ به سه استان، رشد سریع و نامتوازنی داشته است. در بافت مرکزی شهر بجنورد،مقبره کوچکی در میان زمینی وسیع با سطحی ناهموار، رها شده که به اعتبار سخنان اهالی، آن را مقبره شهدا می نامند. اینمقاله سعی بر معرفی بنا و تبیین فرآیند بهره گیری از پتانسیل های مکانی- فضایی محوطه پیرامون این بنای تاریخی را دارد. از نتایج این پژوهش بازنگری در کیفیت احیای ابنیه تاریخی با توجه به پتانسیل های کالبدی- فضایی و توجه به محوطه پیرامون بناهای تاریخی به عنوان بخشی از احیای آنهاست. مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و به شیوه گردآوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای و پژوهش های میدانی تدوین شده است.

احیاء، ساماندهی محوطه، بناهای تاریخی، توسعه پایدار