میثم قهرمان - دانشجوی دکتری علوم سیاسی (اندیشه سیاسی) دانشگاه تهران

در پارادایم آگاهی هنگامی که از فرهنگ سخن گفته می شود، معادل مدرنیته در نظر گرفته می شود و اصالتی برای بیناذهنیت و زندگی انسان غیر اروپایی درنظر گرفته نمی شود. در پارادایم زبانی، فرهنگ به مقوله ای زبانی تبدیل می گردد: به گونه ای که زبان قوام بخش تفکر می گردد. در این نگاه واژه ها به واسطه رمزگذاری و معنادار نمودن جهان، موجب اصالت آنتولوژی در مباحث شناختی می گردند. پارادایم فرهنگی نیز، رهیافتی علمی به فرهنگ می باشد (مانند روش اتنوگرافی)، طوری که این فرهنگ (نرم ها، ارزش ها، باورها) است که در نهایت رفتار را شکل می دهد. در این نوشتار برخلاف رهیافت های مذکور، نظام اجتماعی را به مثابه یک رابطه در فضای عمومی (بیناذهنیت) ترسیم می نماییم. رابطه ای که ضمن آن که ریشه در زندگی روزمره دارد، شامل یک نگرش انتقادی به آن نیز می باشد. ماهیت این اخلاق انتقادی، رابطه بین نظر (cognition)، عمل (practice)، تخیل (imagination) که جهت دهنده به آینده است، و زندگی روزمره (everyday life) می باشد؛ به گونه ای که مرزها فروریخته و شاهد اینتراکشن و تحرک (نه سهم بندی) بین این مقوله ها می باشیم. بنابراین، با رابطه میان این مقوله ها، توری رسالت اصلی اشت را از دست می دهد؛ زیرا در این نگاه، دیگر این تزرهای ایدئولوژیک و عقلانیت های هدفمند نیستند که بر روابط میان انسان ها و نظام اجتماعی، حاکم هستند بلکه رابطه خاصی میان خود (self) و دیگری (other) است (البته متمایز از تفکرات پست مدرن) که اساس نظام اجتماعی را شکل می دهد و آن جمع شدن کل گرایی و تفاوت با یکدیگر (با هم بودن در حین خود بودن) در قالب مفهوم شناسایی (recognition) می باشد. شناسایی را نمی توان به صورت وجودی توضیح داده بلکه باید آن را در یک رابطه اجتماعی دید؛ رابطه ای که محصول آن نظم می باشد و صرفاً از قدرت نشأت نمی گیرد (آن گونه که پست مدرن ها می پندارند). با این وجود، شناسایی، نمایانگر یک کنش اخلاقی (گذر از اخلاق ایدئولوژیک- گونه) واستقرار یافته در جهان اجتماعی است که به شکلی هر روزه اتفاق می افتد. در نتیجه، در چارچوب بحث شناسایی، ضمن پذیرفتن اتونومی سوژه، مبنایی برای بیناذهنیت این اتونومی و شکل گیری نظم اجتماعی لحاظ می گردد.

شناسایی، نظام اجتماعی شهر، اخلاق، خود، دیگری