عمیدالاسلام ثقه الاسلامی - استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
مریم دنیوی راد - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
سمانه شریعت رضوی - دانشجوی دوره کارشنای ارشد طراحی شهری دانشکده هنر و معماریف دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

زیبایی یکی از مهمترین نیازهای بشری و از مهمترین مؤلفه های کیفی تشکیل دهنده فضاهای شهری است. اهمیت این امر به اندازه ای است که در فرهنگ ها و جهانبینی های مختلف برای آن تعاریف واصول خاصی را بیان کرده اند. با توجه به این که مسئولین و صاحب نظران بر این عقیده هستند که شهرهای فردا، شهرهای ایرانی اسلامی هستند، در همین راستا هدف این پژوهش شناسایی اصول زیباشناسی اسلامی و جایگاه این اصول در تحقق کیفیات فضاهای شهری است. در این پژوهش از روش توصیفی و تحلیل محتوا با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج حاکی از آن هستند که هر یک از اصول زیبایی شناسی اسلامی سبب شکل گیری و تقویت کیفیات خصی شده اند و به کارگیری مجموعه این اصول در طراحی فضاهای شهری علاوه بر این که می تواند زمینه و بستر مناسب شکل گیری کیفیات فضایی را فراهم آورند، می توانند فرهنگ و جهان بینی اسلامی را نیز در روح فضاها و مکان های شهری جاری کند. در این مقاله، ابتدا به بررسی مفاهیم و تعاریف اولیه مؤلفه های کیفی فضاهای شهری پرداخته شده و پس از آن مفهوم و تعاریف زیبایی و زیبایی شناسی اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. و در گام بعدی اصول شکل دهنده زیباشناسی اسلامی شناسایی و در نهایت در بخش نتیجه گیری عناصر زیباشناسی اسلامی در سه بعد کالبدی، عملکردی، اجتماعی با اصول و کیفیات فضاهای شهری مورد تطبیق قرار گرفته است.

زیبایی شناسی اسلامی، فضای شهری، کیفیت فضای شهری، طراحی شهری