مریم قدس ولی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه هنر تهران

معماری مقوله ای است که اگر آن را یکی از مؤلفه های فرهنگ عمومی به شمار نیاوریم، باید دست کم تعامل دوسویه آن با فرهنگ را مهم برشماریم. آدمی در حیات خویش، به گونه ای خودآگاه و ناخودآگاه، به ابراز حیات، عقاید و ارمان های خود می پردازد و معماری یکی از مظاهر تجلی اندیشه ها، باورها و احساسات است. فرهنگ و اندیشه یک جامعه در شیوه خانه سازی و شهرسازی آن جامعه تبلور می یابد تا آنجا که با مطالعه تاریخی سیر تطور این شیوه ها، می توان با زوایای پنهان تاریخ و فرهنگ یک ملت آشنا شد. ویژگی های بناها و شهرها در یک جامعه، از عناصر فرهنگی آن مایه می گیرد و تدریج، خود در بافت فرهنگی مردم رسوخ می کند و مناسبات خانوادگی و اجتماعی خاصی را سامان می دهد. تردید نیست که شاکله معماری، در کشور ما می تواند تأثیر بسزایی در ارتقاء فرهنگ عمومی، گسترش ارزش های اخلاقی، حفظ سنت های اصیل بومی و پرهیز از غرب گرایی و غرب زدگی داشته باشد. دین، آیین و فرهنگ یک ملت در معنی و بخش نمود باطنی آنان می تواند متجلی گردد و اصولاض ارزش ها شاخص های تعیین کننده روح معماری هستند و در معماری اسلامی نیز ارزش های اسلامی هستند که می توانند تعیین کننده باشند، و می توانند در جان معماری و با هر دانش و ساختمانی حلول کنند وصفت اسلامی بدان بخشند. در این راستا پژوهش حاضر به منظور ارج نهادن به فرهنگ و هنر اصیل اسلامی و ایرانی در جهت احیاء ارزش های آن در هر زمینه ای و در طرح های معماری ضمن تلفیق انان با تکنولوژی جدید، ماهیت فلسفه وجودی آنها را بیان نماید. روش تحقیق مقاله حاضر توصیفی، از نوع ارزشیابی می باشدغ و بررسی فرضیات تحقیق با استفاده از روش همبستگی صورت پذیرفته است. نتایج تحقیق حاضر حاکی از استحاله ارزش های اسلامی و مسخ میراث فرهنگی به دنبال پیروی از الگوهای معماری کاملاً غربی و بیگانه از سنت های خودی می باشد.

فرهنگ ایرانی، آئین و رسومف معماری، خانه اسلامی