محمدامین صافی

باغ ایرانی با تاریخ درخشان خود در قرون و اعصار گذشته از برجسته ترین گونه های باغ سازی در جهان شناخته شده است. در معماری این باغسازی از هندسه مسطحه و دیگر دیتیلها (جزئیات) و عناصر معماری اصیل ایرانی یکی از بهترین الگوهای منظر سازی به کار برده شده است. حصول تعامل هندسه و تفکر در هنر معماری ایرانی با طبیعت است، به لحاظ زیبایی در نقشهای مانند گل و مرغ و دیگر عوامل هنری نقش فرشهای ایرانی نیز از این هنر در طبیعت باغسازی بی بهره نمانده است به طوریکه امروز چه نقش باغات در محوطه سازی بنگریم و چه نقش فرش ها را در سالن خانه آن لذت و روح افزایی را در وجودمان احساس میکنیم. باغ و فرش ایرانی واضحترین آثار هنری ایران می باشند که ریشه در فرهنگ کهن دارند و با اعتقادات و باورهای ایرانیان در دوران مختلف پیوند خورده است. در این مقاله هدف یافتن هندسه حاکم بر باغ ایرانی و تعمیم طرح هندسی باالخص هندسه تذهیبی مورد استفاده در باغ و متعاقب آن در فرش ایرانی می باشد. از این رو مقاله حاضر با بررسی مباحث نظری و بررسی موردی و مقایسه طرح باغ ها و فرض هایی که از محوطه سازی باغی الهام گرفته اند پاسخگوی این سوال می باشد که تاثیر اعتقادی زیبایی نقش در هندسه باغ ایرانی و در فرش ایرانی موجب آوردن فرش با طبیعت پر گل و با طراوت بداخل خانه ایرانی بوده است. فرضیه مقاله استخراج شده عملا ساماندهی هندسه حاکم بر باغ ایرانی و هماهنگی طرح کلی قالی ایرانی و برداشت نقش از ساختار کلی باغ ایرانی است.

فرش، باغ ایرانی، معماری، هندسه، هندسه مسطحه، باورها واعتقادات