مرصاد معینی - کارشناس ارشد رسوب شناسی و سنگشناسی رسوبی، پردیس علوم،دانشگاه تهران
حسین رحیم پوربناب - عضو هیئت علمی دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران
وحید توکلی - عضو هیئت علمی دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران
مهرداد مرادپور - پژوهشگاه صنعت نفت

سازند مخزنی سروک به سن البین پسین_تورونین میانی، دومین مخزن از نظر انباشت مواد هیدروکربوری بعد از سازند آسماری، در میادین نفتی جنوب و جنوب غرب ایران زمین محسوب می شود. با توجه به این که در زمان کرتاسه میانی در منطقه لرستان شرایط عمیق، حاکم بر حوضهء رسوبی بوده، اغلب رخساره ها به صورت گل پشتیبان شکل گرفتهاند و همین عامل باعث پایین بودن ویژگیهای مخزنی اولیهء سازند سروک در میدان سرکان شده است. از انجا که اقلیم و تکتونیک تاثیر بسیار زیادی در نوع فرایندهای دیاژنزی و شدت تاثیر انها و همچنین عبور مخزن از محیطهای دیاژنزی مختلف و نیز تاریخچهء دفن دارند، به صورت غیر مستقیم از عواملی هستند که ویژگیهای مخزنی رخسارهها را در زمان نهشت و پس از ان، تحت تاثیر قرار میدهند. در این پژوهش هدف اصلی شناخت فرایندهای دیاژنزی و عوامل تاثیر گذار در شدت و نحوهء عملکرد انها و تعیین تقدم وتاخر عوارضهای ناشی از آنها با استفاده از روش روابط بافتی، میباشد. در همین راستا تغییراتی که درسیستم منافذ تحت کنترل رخسارهها توسط این فرایندها صورت گرفته مد نظر بوده است. همچنین فرایندهاییکه بیشترین تاثیرات را داشته اند شناسایی شده و شدت و نحوه ی تاثیر انها بر ویژگیهای حفرات با خاستگاه رسوبی، ارزیابی شده است. با بررسی مقاطع نازک و مغزه های حفاری مشخص شد که سیستم حفرات مخزن، غالبا تحت کنترل رخساره های اولیه و فرایندهای دیاژنزی که از مرز رخساره تبعیت کرده اند، میباشد که مهم ترین فرایند های دیاژنزی مولد ویژگیهای مخزنی شامل انحلالهای حفره ای، دولومیتی شدن، تخلخلهای استیلولیتی و در نهایت شکستگیهای ریز که عامل اصلی اتصال حفره های غیرمتصل و افزایش مساحت سطوح زهکشی در مخزن بوده، شناسایی شده اند. عواملی مانند سیمانی شدن، عوارضهای فشردگی مکانیکی و شیمیایی و نئومورفیسم سبب ایجاد واحدهای سدی در مخزن سروک، شناسایی شده اند.

فرایندهای دیاژنزی، رخساره، تکتونیک، شکستگی، ویژگی مخزنی، اقلیم، تاریخچهء دیاژنزی