نسیم رفیع زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم علف های هرز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز واحد شیراز، ایران .
منصوره معینی - استادیار گروه علوم علف های هرز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز واحد شیراز، ایران

اثر آللوپتیک عصاره آبی اندامهای مختلف علف هرز جودره (Hordeum spontaneum Koch.) بر جوانه زنی و رشد آفتابگردان رقم گابور در دو آزمایش جداگانه به صورت آزمایشگاهی و آبکشت بر پایه طرح کاملا تصادفی (CRD) انجام شد. در آزمایش اول تیمارهای عصاره ریشه و اندام هوایی جودره شامل غلظت های صفر، 5 و 10 درصد از عصاره 10 درصد آن در 4 تکرار بود. در هر ظرف پتری 5 عدد بذر آفتابگردان روی کاغذ صافی قرار گرفت و به آن 7 میلیلیتر از عصاره اندام هوایی و ریشه جودره اضافه گردید. سپس ظروف در انکوباتور در دمای 25 درجه سلسیوس قرار گرفت. پس از یک هفته، درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و وزن تر و خشک گیاهچه اندازه گیری شد. در آزمایش دوم تیمارها شامل غلظتهای صفر، 1 و 3 درصد از عصاره 10 درصد اندام هوایی علف هرز جودره در 3 تکرار بود که در محیط کشت هوگلند حاوی دانه رستهای آفتابگردان اعمال گردید. پس از 3 هفته طول ریشه و اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، اندام هوایی و برگ، سطح برگ، میزان کلروفیل a و کلروفیل b تعیین گردید . نتایج نشا ن داد که با افزایش غلظت عصار ه بر توان بازدارندگی جودره افزوده شد و در حضور عصاره جودره در محیط آبکشت پارامترهای رشد و کلروفیل آفتابگردان کاهش معنیدار یافت. بازدارندگی عصاره اندام هوایی بیشتر از عصاره ریشه بود و جوانهزنی و رشد گیاهچه های آفتابگردان در تیمار عصاره اندام هوایی کاهش بیشتری نسبت به تیمار عصاره ریشه داشت.

آللوپاتی، آفتابگردان، جودره، علف هرز، آبکشت