زهرا عمادی - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشگاه علوم و تحقیقات فارس
سید علی ابطحی - استاد خاکشناسی دانشگاه علوم و تحقیقات فارس
سیروس شاکری - عضو هیئت علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور جمهوری اسلامی ایران

ترکیبات کانی شناسی اساس تولید را در تمام خاکهای جهان تشکیل میدهند. کانیهای رسی در درک بهتر فرایندهای شیمیایی موجود در خاک و نیز بررسی وضعیت حاصلخیزی و تغذیه گیاه، حائز اهمیت بسیار می باشند. این اهمیت در بخش کشاورزی از جنبه های مختلف مانند تعیین نوع و فواصل آبیاری، تعیین سرعت انتقال املاح در پروفیل خاک، پیشبینی سرنوشت کودها و آفتکش ها مهم بوده و حتی میتواند در تعیین فرمولهای کودی ( نوع و زمان مصرف آنها ) و روشهای بهبود حاصلخیزی و پایدار نگاه داشتن پتانسیل تولید خاک و اراضی نیز مؤثر باشد. این تحقیق برای شناسایی کانیهای رسی به روش پراش اشعه ایکس در یک ردیف پستی و بلندی و زمانی در منطقه درودزن انجام شد. در منطقه درودزن کانیهای رسی در واحدهای مختلف فیزیوگرافی از نظر کیفیت کموبیش مشابه ولی از نظر کمیت متفاوت بودند. نتایج آزمایشهای کانیشناسی نشان از حضور کانیهای ایلیت، اسمکتیت، کلریت، کائولینیت، پالیگورسکایت، کوارتز و ورمیکولایت داشت. حضور کانیهای ایلیت، کلریت ، کائولینیت و کوارتز موروثی میباشد. همچنین منشا آواری ایلیت قابل ذکر است. تشکیل اسمکتیت در خاکهای با زهکشی ضعیف و رطوبت بالا به صورت اتوژنیک است. تشکیل اسمکتیت از پالیگورسکایت و منشا آواری آن نیز در منطقه محتمل میباشد. پالیگورسکایت دارای منشاً آواری و پدوژنیک میباشد. و حضور مقادیر کم کانی ورمیکولایت به دلیل ناپایداری در شرایط کنونی منطقه گزارش شد.

کانی شناسی رس، فراوانی کانیهای رسی، پراش پرتو ایکس، منطقه درودزن