سمانه زارع استحریجی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه تهران
سمیه تاجیک جنگلی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه تهران

بافتهای فرسوده بخشهایی از شهر هستند که از چرخه تکاملی حیات آن جدا گشته و به شکل کانون مشکلات و نارساییهادرآمده اند. این درحالیست که این بافتها از ظرفیتها و قابلیت های بسیاری برخودارند که اگر به فعلیت برسند میتوانند در فرایندتوسعه شهر به عنوان نیروی محرک استفاده شوند. از این رو نوسازی بافتهای فرسوده از اهداف اصلی نوسازی شهرها قرارگرفته است. طی سالهای متمادی برای برطرف نمودن این معضلات راهکارهای بسیاری پیش روی مسئولین شهری قرار گرفتهاست، اما این رویکردها به دلیل نگرشهای صرفاً کالبدی و طراحانه و در نظر نگرفتن خواست سکاکنین ایکن بافتها، عمدتًا باشکست مواجه شدند. با توجه به اینکه نوسازی شهرها درجهت ارتقاء کیفیت زندگی صورت می گیرد، لازم است کلیه ابعادکالبدی و غیرکالبدی (اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) شهر مدنظر قرار گرفته شود و از آنجا که مردم ذینفعان اصلی طرحهایشهری هستند، توجه به خواست و نیازهای آنها اهمیت به سزایی دارد و راه را برای تحقق پذیری این طرحها هموار می سازد.امروزه ارگاوهای دولتی، مقامات تصمیم گیرنده و مجریان طرحها، همگی به این موضوع واقف شده اند که حضور و مشارکتمردم در امور بافتهای فرسوده، نقش اصلی را در تحقق پذیری این طرحها ایفا می نماید.از اینرو، چندی است که در بافتهای فرسوده دفاتری با عنوان دفاتر خدمات نوسازی بافت فرسوده ایجاد شده اند، که وظیفهاصلی آنها برقراری ارتباط با ساکنان بافتهای فرسوده، معرفی مشوقها، تسهیلات و معافیت های موجود و حل مشکلات احتمالیآنها در زمینه های نوسازی بناها و تجمیع ساختمانها است. دفاتر خدمات نوسازی بر دو رویکرد نوسازی مردمی و تسهیلگریاستوار هستند. این دفاتر در تتش هستند تا تسهیلگری را به عنوان یک راهبردجامع و به عنوان پل ارتباطی میان ساکنینمحلی، نهادهای غیردولتی و دولتی تعریف نمایند.

بافت فرسوده، مشارکت، دفتر خدمات نوسازی