حسین حاتمی نژاد - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران
عبدالله شیخی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران
خسرو رحمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز

امروزه دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه های اساسی توسعه پایدار محسوب میشود؛ چنانکه بدونساماندهی زمین و تدوین برنامه ریزی اصولی برای آن نمیتوان به الگوی بهینه زیست در شهرها دست یافت. با توجه به اینمهم، پژوهش حاضر در پی تعیین کمبود سرانه های شهری در شهر پیرانشهر و شناسایی توانهای کاربری زمین شهری وتدوین راهبردهای ساماندهی آن با استفاده از مجموعه عوامل درونی (قوت و ضعف) و بیرونی (فرصتها و تهدیدها) می باشد.روش تحقیق پژوهش، توصیفی تحلیلی و از لحاظ ماهیت، کاربردی است. با استفاده از پیمایش داده های حاصل از پرسشنامهو مطالعات میدانی و با نظرخواهی از جامعه آماری پژوهش، به تعیین ابعاد چهارگانه تکنیک SWOT پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که در بین عوامل SWOT، عامل فرصت ها با 1/76 بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده است و این امر حاکی از پتانسیل بالای کاربریهای شهری پیرانشهر دارد؛ اما بر اساس اولویت بندی زیرعوامل، W3, S1 و O1, W4 و T2 دارای بیشترین امتیاز در بین زیرعوامل چهارگانه SWOT می باشند. براساس نتایج کلی، استراتژی کاربری زمین شهری پیرانشهر، استراتژی بازنگری (WO=3/43) میباشد و این نشانگر آنست که بایستی با کاستن از ضعف ها حداکثر استفاده را از فرصتهای موجود جهت ساماندهی کاربریهای شهری پیرانشهر برد. بنابراین در وهله اول، باید راهبردهای WO، همچون: 1)به کارگیری سیاست هایی برای استفاده از پتانسیل های توسعه کالبدی شهر از درون جهت ساخت مساکن جدید و کاربری های موردنیاز، 2)کاهش مرکزیت شدید خدماتی شهر پیرانشهر از طریق تسهیل در ایجاد و واگذاری واحدهای آموزشی، فرهنگی ودرمانی در سطح شهرستان برای کاهش مراجعات به شهر که نتیجه آن کاهش فضا و سرانه خصوصاً آموزشی و درمانی است،3)جداسازی کاربری های ناسازگار در سطح شهر و انتقال آنها به مکانی مناسب و... به مرحله اجرا گذاشته شود.

کاربری زمین شهری، ساماندهی زمین، سرانه شهری، پیرانشهر