اصغر ضرابی - استاد جغرافیا و برنامه ری زی شه ری دانشگاه اصفهان
احسان خیام باشی - دانشجویی دک تی برنامه ری زی شه ری دانشگاه اصفهان

در جهان امروزی که پیچیدگی آن هر روز در حال افزایش است داشتن شناخت کافی از مناطق مختلفسبب دخالتهای آگاهانه و کاربردی شده و پیشرفت آنها را رقم می زند. برای شناخت توسعه یافتگی یا عدمتوسعه یافتگی مناطق، به بررسی الگوی نابرابریهای ناحیهای، تفاوتهای میان نواحی و بررسی میزان برتری یکمکان نسبت به ساختار مکانهای مشابه در سطح شهر نیاز است. هدف از این مقاله به کارگیری مکانیسم فرصت-های برابر و دستیابی به میزان نابرابریهای استانی در کشور، از لحاظ شاخص های مورد بررسی است. روشپژوهش توصیفی و تحلیلی است، که از مدلهای کمی استفاده شدهاست به منظور تعیین درجه توسعه یافتگیاستان های ایران، 34 شاخص توسعه شهری، انتخاب و با استفاده از روش تحلیل عاملی به تجزیه و تحلیل اینشاخصها پرداخته شده است که در 4 عامل معنادار دسته بندی شده اند و رتبه بندی استان ها بر مبنای این 4 عاملانجام گرفته است. همچنین با استفاده از تحلیل خوشه ای استان های همگن در کنار یکدیگر و در یک سطح قرارگرفته اند و در سه خوشه همگن استانها را به سه دسته محروم (سطح 3) (فروتوسعه)، به طور متوسط توسعهیافته (میان توسعه) (سطح 2) و توسعه یافته (سطح 1) (فراتوسعه) دسته بندی می کنند.

توسعه پایدار، تحلیل عاملی، خوشه بندی، استان های ایران