تقی قورچی - دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمد رضائیان - گروه آموزشی تغذیه و اصلاح نژاد دام دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران
شعبان رحیمی - دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
غلامرضا قربانی - دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

به منظور بررسی توان قارچهای بی هوازی شکمبه در تجزیه ماده خشک و مواد فیبری از خوراکهای کاه برنج، کاه گندم، کاه جو، کاه گندم + اوره و کاه گندم + ملاس، استفاده گردید. قارچهای بی هوازی جدا شده از شکمبه گوسفند به مدت 0، 3، 6 و 9 روز روی مواد خوراکی مذکور کشت داده شدند و تغییرات حاصله از نظر تجزیه ماده خ شک، دیواره سلولی (NDF)، دیواره سلولی فاقد همی سلولز، سلولز، همی سلولز و لیگنین (ADL) ا ندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در مدت 9 روز کشت قارچهای بی هوازی شکمبه گوسفند روی انواع کاه ها گسترده کاهش ماده خشک از 14/6 تا 23/6 درصد و دیواره سلولی از 18/5 تا 32/7 درصد متفاوت بود که به ترتیب کمترین مقدار در کاه برنج و بیشترین مقدار در کاه گندم + اوره اندازه گیی شد. بیشترین م قدار کاهش دیواره سلولی فاقد همی سلولز (ADF) و ه مچنین همی سلولز به ترتیب برابر 27/5 دصد و 44 درصد مربوط به کاه گندم + ا وره بود. کمترین مقدار درصد کاهش ADF (8/9 درصد)، ADL (13/3 درصد)، سلولز (16 درصد) مربوط به کاه گندم و همی سلولز (16 درصد) متعلق به کاه جو بود. در همه خوراکها، مقدار تجزیه ماده خشک و مواد فیبری تا روز ششم بیشترین مقدار و بعد روند افزایشی با سرعت کم تا روز نهم ادامه داشت. داده ها و اطلاعات حاصله بیانگر توانایی قارچهای شکمبه گوسفند در تجزیه و کاهش ماده خشک، دیواره سلولی، دیواره سللی فاقد همی سلولز، درانواع کاه غلات می باشد.

گوسفند، قارچهای بی هوازی، هضم فیبری، شکمبه