مطالعه نقش سگر ولگرد و روباه قرمز در چرخه اکینوکوکوزیس- هیداتیدوزیس در استان لرستان

هدف: تعیین نقش سگ ولگرد و روباه قرمز در چرخه اکینوکوکوس گرانولوزوس در استان لرستان و تعیین وضعیت آلدگی دامهای ذبح شده در کشتارگاه های استان به کیست هیداتیک بوده است. علاوه بر این، میزان باروری کیست های جدا شده از دامها و اندامهای مختلف آنها و همچنین میزان زنده بودن پروتواسکولکس کیست دامها و اندامهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. طرح: مطالعه مشاهده ای مقطعی. حیوانات: 42 قلاده سگ، 30 قلاده روباه قرمز،6879 رأس گوسفند، 3752 رأس بز و 1968 رأس گاو از ا ستان لرستان. روش: شکار و کالبد گشایی سگها و روباه ها ، شستشو و بررسی روده کودچ آنها از لحاظ آلودگی به اکینوکوکوس، مراجعه به کشتارگاه های استان لرستان و بازرسی اندام دامهای کشتار شده به کیست هیداتیک و ثبت آنها، سنجش میزان باروری کیست های هیداتیک دامهای مختلف و سنجش میزان زنده بودن پروتواسکولکس کیست های هیداتیک دامهای مختلف. تجزیه و تحلیل آماری: اندازه گیری درصد آلودگی، اندازه گیری میانگین و انحراف معیار میزانها و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون" Student”t. نتایج: به طور کلی از مجموع 42 قلاده سگ، 13 قلاده (30/95 درصد) و از 30 قلاده روباه قرمز، 2 قلاده (6/67 درصد) به اکینوکوکوس گرانولوزوس آلوده بوده اند. در کشتارگاه های خرم آباد، دلفان و سلسله استان لرستان، از مجموع 6879 رأس گوسفند تحت مطالعه 25/29 درصد به کیست هیداتیک آلوده بوده ا ند در گوسفندان آلوده، 52/87 درصد آلودگی در ریه ها، 28/39 درصد در کبد و 18/73 درصد به صورت آلدگی توأم و د بزهای آلوده، 61/54 درصد آلودگی در ریه ها، 34/41 درصد در کبدها و 50/50 درصد به صورت آلودگی توأم و در گاوهای آلوده، 52/86 درصد آلودگی در ریه ها و 28/43 درصد در کبدها و 18.89 درصد به صورت آلودگی توأم بوده است. 35/47 درصد کیست های گوسفندان، 16/88 درصد کیست های بزها و 14/70 درصد کیست های گاوها دارای کیست های بارور بوده و میانگین درصد زنده بودن پروتواسکولکس ها در کیست های بارور ریه گوسفندان 87/5 درصد، کبد گوسفندان 82/35 درصد، ریه بزها 78/5 درصد، کبد بزها 95/75 درصد، ریه گاوها 93 درصد و کبد گاوها 84/44 درصد بوده است. نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که آلودگی اکینوکوکوزیس- هیداتیوزیس در استان لرستان شیوع بالایی داشته و با توجه به اهمیت بهداشتی و اقتصادی این بیماری لازم است اقدامات مؤثری در کنترل این بیماری در استان صورت پذیرد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1381)، دوره 57، شماره 3، 86-81.

Keywords:

اکسنوکوکوس گرنولوزوس , هیداتیدوزیس , سگ ولگرد , روباه قرمز , دامهای ذبح شده , لرستان