شعبان رحیمی - گروه آموزشی پرورش و مدیریت تولید طیور دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران
محمد بردی توکلی داشلی برون - دانش آموخته دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران- ایران
سیدمحمدمهدی کیایی - گروه آموزشی بهداشت و تغذیه دام و طیوردانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران

هدف: تعیین اثر بتایین بر عملکرد و میزان دفع اووسیست در جوجه های گوشتی مبتلا به بیماری کوکسیدیوز. طرح: آزمایش فاکتوریل (2x4) در قالب طرح کاملاً تصادفی. حیوانات: سیصدو سصت قطعه جوجه گوشتی نرسویه راس. روشک سیصد و شصت قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس به 8 تیمار آزمایشی تقسیم شدند طرح شامل چهار سطح بتایین (صفر، 0/05، 0/10 و 0/15 درصد) و دو سطح سالینومایسین (66ppm و 0) با 3 تکرار و 15 قطعه در هر تکرار داخل هر تیمار بود. در سن 28 روزگی همه جوجه ها با تعداد 200000 اووسیست ایمریا ماگزیما چالش شدند. از 35 روزگی به مدت 5 روز از هر تکرار نمونه مدفوع جهت شمارش اووسیست جمع آوری گردید. برای اندازه گیری عملکرد در پایان هر هفته میزان خوراک مصرفی، وزن زنده و افزایش وزن مورد بررسی قرار گرفت. تجیه و تحلیل آماری: با استفاده از نرم افزار SAS صورت گرفت و مقایسه میانگین ها نیز با تست دانکن انجام شد. نتایج: نتایج نشان دادند که مصرف خوراک، وزن زنده و افزایش وزن در جوجه های آلوده ای که سالینومایسین و بتایین دریافت کرده بودند، بهتر از جوجه هایی بود که بتایین یا سالینومایسین را به تنهایی دریافت کرده بودند (P<0/05). همچنین تأثیر بتایین بر تعداد اووسیست دفع شده از طریق مدفوع معنی دار نبود (P>0/05). نتیجه گیری: بتایین جیره غذایی موجب بهبود عملکرد (وزن بدن، افزایش خوراک مصرفی و ضریب تبدیل) در جوجه های آلوده به کوکسیدیوز می شود اما بر عملکرد جوجه های گوشتی سالم تأثیری ندارد. همچنین بتایین جیره بر روی میزان دفع اووسیست مدفوع بی تأثیر است. با توجه به خاصیت سینرژیستی بتایین و سالینومایسین، توصیه می شود در پیشگیری از بیماری کوکسیدیوز این دو ماده به صورت توأم به میزان 0/15 درصد بتایین و66ppm سالینومایسین در جیره غذایی طیور ا ستفاده شود. اگر هدف کنترل بیمای کوکسیدیوز و جلوگیری از ادامه روند بیماری است توصیه می شود از داروهای یونوفور قویتر از سالینومایسین نظیر مادورامایسین استفاده شود. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1382)، دوره 58، شماره 1، 52-49.

بتایین، سالینومایسین، کوکسیدیوز، تعداد اووسیست در مدفوع، جوجه های گوشتی