سعید نظیفی - گروه آموزشی علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز- ایران
مهدی صائب - گروه آموزشی علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز- ایران
سکینه اسدزاده - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز- ایران

هدف: بررسی تغییرات چربیها، لیپوپروتئین ها و بتا هیدروکسی بوتیرات سرم خون بز در اواخر دوران آبستنی، زمان زایمان و اوایل د وران شیردهی. طرح: طرح شبه آزمایشی از نوع تک گروهی سری های زمانی. حیوانات: پانزده رأس بز ماده از نژاد آمیخته ایرانی، آبستن، بدون سابقه دوقلوزایی. روش: از 8 هفته پیش از زایمان تا 8 هفته پس از زایمان، هر هفته در یک روز مشخص از ورید وداج بزها خونگیری به عمل می آمد. در سرم بزهای مورد مطالعه، ک لسترول، تری گلیسیرید، لیپید تام، HDL- کلسترول، LDL- کلسترول، VLDL- کلسترول و بتا هیدروکسی بوتیرات مورد سنجش قرار گرفتند. تجزیه تحلیل آماری: برای پی بردن به اختلاف معنی دار هر پارامتر در هفته های مختلف نمونه گیری (پیش ا ز زایمان و پس از آن) از آزمون Repeated measure of analysis of variance (Time series استفاده شد. تمام مقادیر به صورت میانگین ± خطای استاندارد در سطح (p<0/05) بیان شدند. نتایج: میزان کلسترول، تری گلیسیرید، LDL- کلسترول و VLDL- کلسترول تغییرات معنی داری را در هفته های پیش و پس از زایمان نشان دادند (P<0/05). میزان لیپید تام، HDL- کلسترول و بتاهیدروکسی بوتیریک اسید تغییرات معنی داری را نشان ندادند (P>0/05). میزان کلسترول در طول هفته های پیش از زایمان و هفته های پس از زایمان روند ا فزایش معنی داری را نشان داد. میزان تری گلیسیرید در خلال هفته های پیش از زایمان تا زمان زایمان روند کاهش داشته و در هفته های پس از زایمان روند افزایشی را نشان داد. میزان LDL- کلسترول در خلال هفته های پیش و پس از زایمان روند افزایشی معنی د اری را نشان داد. میزان VLDL- کلسترول در خلال هفته های پیش از زایمان تا زمان زایمان روند کاهشی و در هفته های پس از زایمان روند افزایشی داشت. نتیجه گیری: در هفته های قبل و بعد از زایمان باید به تغییرات چربیها و لیپوپروتئینهای سرم خون بز توجه داشت و از آنها در جهت دستیابی به تشخیص دقیقتر بیماریهای متابولیک استفاده کرد. در این زمان، تغییرات بتاهیدروکسی بوتیرات سرم معنی دار و قابل اعتنا نمی باشد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1382)، دوره 58، شماره 3، 215-211.

لیپید، لیپوپروتئین، بتا- هیدروکسی بوتیرات، آبستنی، زایمان، شیردهی، بز