حسن صادقی پناه - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران
احمد زارع شحنه - گروه علوم دامی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران،کرج- ایران
علی نیکخواه - گروه علوم دامی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران،کرج- ایران
امیر نیاسری نسلجی - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران

هدف: مطالعه اثر افزودن چربی از منابع متفاوت بهجیره گشن افزایی بر نرخ تخمک گذاری و بازده تولید مثل میش های زندی. طرح: بلوک کامل تصادفی (وزن بدن به عنوان بلوک). حیوانات: 52 راس میش زندی 6 ساله غیر شیرده و غیر آبستن. روش: تقسیم میشها به چهار گروه ازمایشی بر اساس جیره غذایی. جیره ها عبارت بودنداز: 1-جیره بدون چربی مکمل 2-جیره حاوی 4/5 دصد نمکهای کلسیمی اسیدهای چرب از منشاء پیه گاو 3-جیره حاوی 4/5 درصد نمکهای کلسیمی اسیدهای چرب از منشاء روغن سویا 4-جیره حاوی 2/25 درصد نمکهای کلسیمی اسیدهای چرب از منشأ پیه گاو + 2/25 درصد نمکهای کلسیمی اسیدهای چرب از منشاء روغن سویا. لاپاراسکوپی در مرحله دی استروس و شمارش جسم زردها (به عنوان شاخص نرخ تخمک گذاری) و فولیکولهای درشت تر از 3 میلیمتر روی هر دو تخمدان. ثبت تعداد، جنس و وزن تولد برهها در هنگام زایمان. تجزیه و تحلیل آماری: تجزیه واریانس دادهها با استفاده از نرم افزار SAS و با رویه GLM. نتایج: نرخ تخمک گذاری در گروه 3 به طور معنی داری بیشتر از سایر گروه ها بود. مجموع فولیکولهای درشت تر از 3 میلیمتر روی دو تخمدان در گروه 2 به طور معنی داری کمتر از سایر گروه ها بود. نرخ آبستنی در اولین فحلی، مجموع دو و مجموع سه فحلی اول پس از قوج اندازی در گروه 3 نسبت به گروه های دیگر به طور معنی داری بیشتر بود، همچنین نرخ آبستنی در اولین فحلی و مجموع دو فحلی اول پس از قوچ اندازی در گروه های 2 و 4 نسبت به گروه 1 به طور معنی داری بیشتر بود. بیشترین نرخ بره زایی و تولید بره به ازای هر راس میش ناشی از هر سه دوره فحلی پس از قوچ اندازی مربوط به گروه 3 و کمترین آنها مربوط به گروه 1 بود.نرخ دوقلوزایی ناشی از اولین فحلی پس از قوچ اندازی در گروه 3 نسبت به سایر گروه ها و در گروه های 2 و 4 نسبت به گروه 1 به طور معنی داری بیشتر بود. نرخ دوقلوزایی ناشی از مجموع دو فحلی اول پس از قوج اندازی در گروه های 3 و 4 نسبت به گروه 1 به طور معنی داری بیشتر بود. نتیجه گیری: به طور کلی می توان گفت افزودن چربی به ویژه از منابع غنی از اسیدهای چرب غیر اشباع (گیاهی) به جیره گشن افزایی بر نرخ تخمک گذاری و بازده تولید مثل میشها اثر مثبت دارد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1385)، دوره 61، شماره 2، 106-101.

میش، گشن افزایی، چربی، نرخ تخمک گذاری، بازده تولید مثل