احمدرضا محمدنیا - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران
سمانه آذرپژوه - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد- ایران
نسیم بیگی - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد- ایران
ایرج کریمی - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد- ایران

در مطالعه جاری وضعیت کالبد شناختی سم به منظور یافتن دستوراعلمی برای سم چینی مبتنی بر اندازه های آناتومیک سم گوسفند مورد بررسی قرار گرفته است. اندام حرکتی قدامی و خلفی 15 ردس گوسفند ماده با سن بیشتر از 2 سال مورد مطالعه قرار گرفت و پس از ایجاد سهمی اندازه های ارتفاع پاشنه، ارتفاع پنجه تا کف، ارتفاع پنجه تا سطح زمین، طول کف، طول پنجه، طول پنجه تا بافت حساس، قطر بافت شاخی در ناحیه پنجه، قطر بافت شاخی در ناحیه پاشنه (سانتیمتر) اندازه گیری گردید، همچنین زاویه سم با استفاده از طول پنجه و ارتفاع پنجه اندازه گیری شد و همچنین نسبت ارتفاع پنجه به ارتفاع پاشنه نیز اندازه گیری گردید. تمامی اطلاعات به شکل توصیفی ارائه گردید و اختلافات بین گروه ها با آزمون t مورد ارزیابی قرار گرفت. اختلاف معنی دار تنها بین زاویه سم در اندامهای جلویی (8/1 ±55/09 درجه) و عقبی (6/9 ±50/43 درجه) و ارتفاع پاشنه در بین اندامهای جلویی (0/33 ±3/0 سانتیمتر) و عقبی (0/44 ±2/36 سانتیمتر) ثبت گردید. رشد سم در ناحیه دیواره ها بیشتر بوده به گونه ای که لبه ای ایجاد می نماید که این لبه در اندام خلفی اندکی بلندتر از اندام قدامی می باشد. قطر کف سم در قسمت های پنجه و پاشنه به ترتیب 0/12 ±0/41، 0/18 ±0/82 سانتیمتر در اندام قدامی و 0/3 ±0/37، 0/17 ±0/68 سانتیمتر در ا ندام خلفی ثبت گردی که به شکل معنی داری متفاوت می باشد. نسبت ارتفاع پنجه به پاشنه در اندامهای قدامی کمتر از اندامهای خلفی می باشد. زاویه سم در این گونه جانوری با الگویی شبیه به گاو ولی بازتر از این حیوان می باشد. همچنین لبه های دیواره های جانبی در ک ف بیشتر رشد می نمایند، الگوی رشد لبه دار در کف سم مشهود می باشد که کاملاً با گاو متفاوت است. طول سم ½ سانتیمتر بیشتر از تصویر بافت حساس روی دیواره پشتی سم می باشد که فاصله نسبتاً مناسبی برای انجام عمل سیم چینی است.

گوسفند، کالبد شناس، سم، سم چینی