لادن عمادی - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران
پرویز تاجیک - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران
پژمان میرشکرایی - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد- ایران
وهاب باباپور - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران

هدف از این مطالعه بررسی اثر غلظت های مختلف کلسیم بر الگوی حرکتی اسپرم گوسفند و تعیین غلظت موثر کلسیم در محیط نگهدارنده اسپرم بوده است. بدین منظور بیضه های گوسفند بالغ (حداقل 5 بیضه برای هر روز) از کشتارگاه جمع آوری و در کنار یخ به ازمایشگاه منتقل شدند، سپس اسپرم از ناحیه دم اپیدیدیم بذل گردید و به محیط BO تعدیل شده با دمای 37 درجه سانتیگراد اضافه شد و به منظور جداسازی اسپرم های زنده و متحرک، عمل شناور سازی انجام شد و سپس اسپرم های جدا شده به محیط BO با غلظت های 0/56، 1/125 و 2/25 میلی مولار کلسیم انتقال یافته و در انکوباتور 37 درجه سانتیگراد با رطوبت 100 درصد نگهداری شد و ا لگوی تحرک اسپرم در غلظت های مختلف کلسیم، در ساعت های 0، 2، 4 و 6 بعداز اضافه شدن به محیط با استفاده از سیستم رایانه ای CASA مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای مختلف در خصصو مدل حرکتی اسپرم ثبت شد، پس از انجام تست نرمال بودن داده ها در طول زمان و بین گروه ها از آنالیز واریانس استفاده ردید. نتایج آزمون آماری هیچ گونه اختلافی را بین غلظتهای مختلف کلسیم در پارامترهای تحت بررسی در ساعت صفر نشان نداد. در ساعت دوم درصد اسپرمهای VAP, VSL, VCL, Class A و STR در گروه حاوی 0/56 میلی مولار کلسیم به طور معنی داری از گروه دارای 2/25 میلی مولار کلسیم بیشتر بود (P<0/05). در ساعت 4 نیز بین درصد اسپرمهای Class A، درصد اسپرمهای Class C درصد اسپرمهای LIN, VAP, VSL, VCL, Class A+B در گروه حاوی 0/56 میلی مولار کلسیم به طور معنی داری از گروه دارای 2/25 میلی مولار کلسیم بیشتر بود (p<0/05). در ساعت 6 بین گروه حاوی 0/56 میلی مولار کلسیم و گروه دارای 2/25 میلی مولار کلسیم نسبت STR اختلاف معنی دار بود (pM0/05). در تمامی موارد فوق بین گروه 1/125 و دو گروه 0/56 و 2/25 اختلاف معنی داری مشاهده نگردید.

کلسیم، الگوی حرکت، اسپرم اپیدیدیمی، گوسفند