مجتبی زاغری - گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج- ایران
شیرین هنربخش - گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج- ایران
رضا طاهرخانی - دانش آموخته گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج- ایران

مصرف خوراک مازاد بر نیاز مرغ های مادر گوشتی، باعث شروع تغییرات متابولیک و هورمونی و نهایتاً تضعیف عملکرد تولید مثلی می گردد. در این آزمایش، پاسخ مرغ های مادرگوشتی به دو نوع نحوه خوراک دهی (تحت تغذیه آزاد و خوراک دهی محدود) و دو حالت تزریق یا عدم تزریق روزانه دز زیاد پروژسترون، در مقابل گروه کنترل ارزیابی شد. 64 قطعه مرغ مادر گوشتی کاب 500 از سن 27 الی 38 هفتگی در دو گروه متفاوت تغذیه آزاد یا خوراک دهی محدود توزیع شدند. از هر گروه، 14 پرنده برای تزریق پروژسترون انخاب گردید. در یک دوره 3 هفته ای، زوزانه به میزان 2/5 میلی گرم پروژسترون به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، زیر پوست پشت ناحیه ابتدای گردن آنها تزریق شد. هر تیمار 7 تکرار داشت. تعداد تخم مرغ های قابل جوجه کشی و تخم مرغ های غیر طبیعی، روزانه ثبت گردید. قبل از شروع دوره تزریق 10 روز و 20 روز بعداز آغاز تزریقات، خونگیری انجام شد. غلظت گلوکز،کلسترول، تری آسیل گلیسرول، پروژسترون، استرادیول، تستوسترون، (T(3 و (T(4 در پلاسما اندازه گیری شد. تزریق پروژسترون در پرندگان تحت تغذیه آزاد و مرغ های با خوراکدهی محدود، منجر به تحلیل تخمدان گردید و تخمدان های این پرندگان فاقد سلسله مراتب فولیکولی بودند (P>0/05). تزریق پروژسترون، وقوع پدیده توقف تخم مرغ در رحم را افزایش داد (P>0/05). بر اساس نتایج، علیرغم این که در اوایل دوره تزریق، دز زیادپروژسترون، در مرغ مادر گوشتی تحت تغذیه آزاد و خوراک دهی محدود، موجب تخمک گذاری مکرر گردید (P>0/05) ولی این نرخ بالای تخمک گذاری منجر به افزایش میزان تولید تخم مرغ های قابل جوجه کشی نشد. مرغ های مادر گوشتی در هر دو نحوه خوراکدهی، به تزریق دز زیاد پروژسترون،پاسخ مشابهی دادند.

اوج مصنوعی پروژسترون، نحوه خوراکدهی، مورفولوزی تخمدان، هورمون های پلاسما