حمیدرضا باقرشاه - گروه علوم دامی، دانشکده علوم زراعی و دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج- ایران
کامران رضایزدی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم زراعی و دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج- ایران
مهدی دهقان بنادکی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم زراعی و دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج- ایران

در دهه گذشته آنزیم های مختلفی در تغذیه نشخوار کنندگان و غیرنشخوار کنندگان مورد استفاده قرار گرفته است. برخی از آنها اثر مثبتی بر تولید حیوان داشتند. این پژوهش نیز به منظور مطالعه تأثیر تغذیه آنزیم ناتوزیم بر توان پرواری، قابلیت هضم و برخی متابولیت های شکمبه بره های نرورامینی انجام گرفت. 24 رأس بره نر ورامینی 3 تا 4 ماهه با میانگین وزن اولیه 1/5 ±22 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با سه جیره آزمایشی و 8 تکرار در هر جیره به مدت 84 روز تغذیه شدند. جیره های آزمایشی شامل جیره شاهد (بدون آنزیم)ف جیره حاوی نیم گرم ناتوزیم در هر کیلوگرم خوراک و جیره حاوی یک گرم ناتوزیم در هر کیلوگرم خوراک بودند. جیره پایه با استفاده از نرم افزار CNCPS گوسفندی متوازن شد. ماده خشکمصرفی و افزایش وزن روزانه بره ها اندازه گیری شده و قابلیت هضم جیره ها با اندازه گیری نشانگر خارجی اکسید کروم سه ظرفیتی تعیین گردید. پس از پایان آزمایش، از بره ها نمونه های مایع شکمبه گرفته شدو pH و نیتروژن آمونیاکی آنها اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که جیره های آزمایشی اثر معنی داری بر فزایش وزن روزانه، ماده خشک مصرفی روزانه و ضریب تبدیل غذایی بره های نر نداشتند. همچنین قابلیت هضم چربی خام، پروتئین خام، دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز، ماده آلی و ماده خشک جیره های مختلف تفاوت معنی داری نداشت. pH و نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه بره ها نیز به طور معنی داری تحت تدثیر جیره ها قرار نگرفت. بنابراین استفاده از ناتوزیم تا سطح یک گرم در هر کیلوگرم خوراک تأثیر معنی داری بر بهبود عملکردپروار برههای نر ورامینی نداشت.

ناتوزیم، توان پرواری، قابلیت هضم، متابولیت های شکمبه، گوسفند