علی منصوریان - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی- دانشکده نقشه بردار
محمدجواد ولدان زوج - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی- دانشکده نقشه بردار

اطلاعات یکی از نیازهای اساسی جهت مدیریت بحران می باشد. درواقع بدون وجود اطلاعات دقیق، قابل اعتماد و بهنگام امکان مدیریت بهینه بحران وجود ندارد. از آنجاییکه قسمت اعظم اطلاعات مورد نیاز مدیریت بحران، به مکان یا موقعیتی خاص بر روی زمین مربوط می شوند. لذا اطلاعات مکانی و بالطبع فناوریهای مربوطه جهت تصمیم گیری گروهی مدیریت بحران بسیار ضروری می باشند. اما برغم چنین نقشی مطالعات علمی گویای آن است که در حال حاضر مشکلات متعددی در ارتباط باتولید و جمع آوری، انتشار، دسترسی و استفاده از داده های مکانی قابل اعتماد، دقیق و بهنگام برای مدیریتب حران وجود دارد مکلات مربوط به داده های مکانی، پس از بروز بحران و در زمان پاسخویی به بحران خیلی جدی تر می شود. در فاز پاسخگویی باماهیت پویا، درکوتاهترین فاصله زمانی باید اطلاعات مورد نیاز مدیران جمع آوری، در دسترس ومورد استفاده قرار گیرد. لذا مشکلات مربوط به داده های مکانی قابل اعتماد، دقیق و بهنگام برای مدیریت بحران وجود دارد. مشکلات مربوط به داده های مکانی، پس از بروز بحران و در زمان پاسخگویی به بحران خیلی جدی تر می شود. در فاز پاسخویی با ماهیت پویا، در کوتاهترین فاصله زمانی باید اطلاعات مورد نیاز مدیران جمع آوری در دسترس و مورد استفاده قرار گیرد. لذا مشکلات مربوط به داده های مکانی مورد نیاز فاز پاسخگویی ، کیفیت برنامه ریزی و تصمیم گیری و بالطبع کیفیت مدیریت بحران را تحت تاثیر قرار خواهد داد. با توجه به موارد فوق لازم است تا با بکارگیری چارچوبها و فنوریهای مناسب مشکلات فعلی مربوط به داده های مکانی مورد نیاز مدیریت بحران را رفع نمود. و در نتیجه مدیریت بحران را تسهیل و کیفیت آن را ارتقاء داد. در این خصوص زیر ساخت داده مکانی (SDI) بعنوان فعالیتی جدی در دنیا در جهت مدیریت داده های مکانی می تواند مورد نیاز مدیریت بحران بخدمت گرفته شود. هدف از این مقاله ارائه نتایج یک کار تحقیقاتی در ایران در رابطه را توسعه یک مدل مفهومی SDI و بر مبنای آن، ایجاد یک سیستم اطلاعات جغرافیایی تحت وب(Web-Based) برای تسهیل مدیریت بحران می باشد. نتایج کار تحقیقاتی و تستهای مربوطه نشان داد که با استفاده از (Web-Based GIS) بطور قابل ملاحظه ای کیفیت تصمیم گیری و هماهنگی بین سازمانها تسهیل شده و مدت زمان پاسخگویی حداقل 40درصد کاهش می یابد.