ناصر شمس اسفندآبادی - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد- ایران
پیمان رحیمی فیلی - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران
حمید قاسم زاده نوا - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران- ایران
ابوالفضل شیرازی - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد- ایران

تنش گرمایی سبب کاهش باروری گله های گاو شیری و اعمال خسارت بر این صنعت می شود. استفاده از هورمون ها پس از تلقیح مصنوعی یکی از راهکارهای غلبه بر اثرات منفی ناشی از این پدیده می باشد. هدف از انجام این مطالعه مقایسه بین تأثیر تجویز پروژسترون (به فرم سیدر) و GnRH متعاقب تلقیح مصنوعی بر میزان آبستنی گاوهای شیری تحت تنش گرمایی خفیف بود. گاوها پس از فحل یابی و تلقیح بصورت کاملاً تصادفی در سه گروه قرار داده شدند. 1- گروه GnRH (تعداد =44 راس) به گاوهای این گروه 5 روز بعد از تلقیح یک دوز (500 میکروگرم ) GnRH بصورت عضلانی تزریق شد. 2- گروه سیدر (تعداد=44 راس) یک عدد سیدر در روز 5 پس از تلقیح به مدت یک هفته در مهبل این گاوها کارگذاشته شد. 3- گروه شاهد (تعداد= 36 راس) در مورد گاوهای این گروه هیچ درمانی صورت نگرفت. تشخیص آبستنی در فاصله 32 تا 39 روز پس از تلقیح با روش اولتراسونوگرافی انجام شد. میزان باروری در داخل گروه های GnRH وسیدر بر اساس روزهای شیردهی <150 و ≥150 روز به ترتیب 76/7 درصد، 40/7 درصد، 84/6 درصد، و 41/9 درصد محاسبه گردید که اختلاف مشاهده شده از نظر آماری معنادار است (p<0/05). میزان باروری در داخل گروه های شاهد وسیدر بر اساس تعداد تلقیحات قبلی <3 و ≥ 3 به ترتیب 80 درصد، 84/2 درصد و 32 درصد بود که اختلاف مشاهده شده از نظر آماری معنادار است (p<0/05). میزان باروری به ازای اولین تلقیح و همچنین باروی تجمعی در بین سه گروه مورد مطالعه تفاوت معناداری را نشان نداد (p>0/05). با توجه به نتایج این مطالعه، درمان با GnRH وسیدر در روز 5 پس از تلقیح مصنوعی سبب بهبود میزان باروری گاوهای شیری تحت تنش گرمایی خفیف نمی شود.

تنش گرمایی، گاو شیری، کاهش باروری، سیدر، GnRH