مهدی صفری - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
فاطمه اسکندری - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز

بلایا وقایع شدید طبیعی یا ساته دست بشر هستند که موجب مرگ، صدمه و اسیب شدیید شده و البته از طریق راهکارها ومنابع معمول قابل کنترل و درمان نیستند. مشکلات عاطفی و روانی از مشکلاتی هستند که همواره در هنگام بلایا و بحران ها رخ می دهند. اختلال استرس پس از سانحه سندرمی است که در پاسخ به ترومای فیزیکی یا عاطفی به طور شدید درک شده، رخ می دهد. این اختلال معمولا به طور سرپایی درمان می شود، اما گاهی اختلال استرس پس از سانحه باخطر افسردگی شدیدو اختلالات دیگر همراه می شود که نیاز به توجهی خاصی دارد. اختلالات روانی همراه با این اختلال شامل سوءمصرف مواد، اختلال اضطراب منتشر، افسردگی اساسی یک قطبی، تفکرات خودکشی، سایکوزها، اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلالات تجیه ای و اختلال وسواسی جبری می باشد. تقریبا 50% افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، افسردگی اساسی را تجربه می کنند و در مطالعه ای نشان داده شده که 70-80 درصد این افراد دچار سوء مصرف مواد نیز شده اند. اختلالات تجیه ایهمراه با اختلال استرس پس از سانحه از قبیل فراموشی روانزا و فرار روانزا می تواند مشکلات عدیده ای برای فرد، خانواده و جامعه ایجاد نماید، عامل تاثیرگذار بر ابتلاء همزمان به اختلالات روانی دیگر به دنبال اختلال استرس پس از سانحه بعنوان عوامل تاثیرگذار مهم ذکر میود، ازجمله نوع حادثه، خطای انسانی، زمان رخداد، فقدان فرصت برای بروز واکنش عاطفی، نامشخص بودن درجه یا شدت رخداد، مسایل بعد از حادثه وطول مدتزمان تهدید و عوامل بهداشتی ، اجتمالی و دموگرافیک افراد دچار حادثه. برخی از این عوامل قابل کنترل نیستند،مانندجنس، سن و یا نوع حادثه اما چند عامل خطر از جمله فقدان شبکه اجتماعی حمایت کننده و یا فقدان فرصت برای بروز واکنش های عاطفی به طریق صحیح می تواند تحت بررسی، کنترل و اعمال نظر قرار گیرد.

اختلالات روانی همراه استرس پس از سانحه ، حوادث غیر مترقبه