اندازه گیری کارایی و رتبه بندی شرکتهای سیمانی با رویکرد تحلیل پوششی داده ها

هدف اصلی بنگاههای اقتصادی همواره این بوده است که با حداقل منابع موجود، حداکثر استفاده را به دست آورند که این مسئله اشاره به بهبود کارایی و بهرهوری در بنگاهها دارد. امروزه بهره وری همانگونه که در برنامه پنجم و افق 1404 نیز به آن اشاره شده، منشا اصلی توسعه اقتصادی است. در این راستا اندازه گیری جز عناصر اصلی چرخه بهره وری بوده و فقدان ابزاری مناسب و دقیق برای اندازه گیری بهره وری و کارایی یکی از دلایل عدم موفقیت مدیران علاقه مند به ارتقا سطح بهره وری سازمان زیر نظر مدیریتشان است. این مقاله به جهت پوشش اهداف مذکور به بررسی کارایی صنعت سیمان که یکی از صنایع مهم و تاثیرگذار بر رشد و توسعه کشور است، با توجه به داده های مالی 35 شرکت سیمانی طی سال 90 و 91 از طریق تکنیک تحلیل پوششی داده ها (DEA) پرداخته شده است. این تکنیک امکان ارزیابی و مقایسه میزان کارایی واحدهای تولیدکننده سیمان با یکدیگر، شناسایی واحدهای کارا و ناکارا را فراهم میآورد. این کار زمینهای برای ارتقا و بهبود کارایی واحدهای سیمانی ناکارا، از طریق الگوبرداری از واحدهای کارا خواهد بود. نتایج حاصل از ارزیابی نشانگر آن است که متوسط کارایی در این صنعت از 80 درصد درسال 90 به 35 درصد در سال 91 رسیده که نشانگر افت بسیار شدید کارایی و در نتیجه مشکلات ناشی از آن می گردد.

Keywords:

کارایی , بهره وری , تحلیل پوششی داده ها , صنعت سیمان