رزیتا کبیری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان
حسن فرح بخش - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان
فاطمه نصیبی - استادیار گروه زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه شهید باهنر کرمان

تنش های محیطی از جمله تنش خشکی نقش مهمی را در کاهش رشد گیاه ، مخصوصا در طول جوانه زنی در مناطق خشک و نیمه خشک ایران بازی می کند ارزابی تحمل به خشکی گیاهان دارویی به منظور کشت در مناطق خشک از اهمیت ویژه ای برخوردار است به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa) آزمایشی در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار انجام گرفت . برای اعمال تنش خشکی ، از پلی اتیلن گلایکول 6000 با پتانسیل های 1- تا 8- بار استفاده شد ضمنا در تیمار شاهد از آب مقطر استفاده گردید (پتانسیل صفر) . نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد با افزایش تنش خشکی ، درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه ف وزن تر و خشک ریشه چه ، طول اندام هوایی ، وزن تر و خشک اندام هوایی ، نسبت طول ریشه چه به طول اندام هوایی ، بیوماس کل و شاخص بنیه بذر در سیاهدانه به طور معنی داری کاهش یافت به گونه ای که بالاترین میزان هر یک از صفات مذکور متعلق به تیمار شاهد و کمترین آن متعلق به تمار 3- بار بود و جوانه زنی و رشد در پتانسیل بالاتر از 3- بار به طور کامل متوقف شد . با توجه به نتایج بذست آمده به نظر می رسد خشکی جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه سیاهدانه را تحت تاثیر قرار می دهد و گیاهچه های این گیاه به خشکی نسبتا حساس بوده و تا پتانسیل 2- بار می توانند رشد عادی خود را داشته باشند.

سیاهدانه، تنش خشکی، جوانه زنی بذر، پلی اتیلن گلایکول