فاطمه کهنسال واجارگاه - دانش اموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
فرزاد پاک نژاد - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
ابراهیم امیری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
سعید وزان - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

به منظور مقایسه تحمل ارقام برنج به تنش خشکی و شناسایی ارقام مقاوم به خشکی، 15 رقم برنج به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در سه محیط بدون تنش ، تنش خشکی، در مرحله رویش و تنش خشکی در مرحله زایش مورد مطالعه قرار گرفتند شش شاخص مقاومت به خشکی میانگین حسابی (MP) میانگین هندسی (GMP) ، میانگین هارمونیک (HM) ف شاخص تحمل (STI) ، شاخص حساسیت به تنش (SSI) و شاخص تحمل به تنش (TOL) بر اساس عملکرد دانه محاسبه شدند شدت تنش وارده در این آزمایش برای تنش رویش (0/63=SI) و برای تنش زایش (0/61=SI) بود نتیجه مقایسه میانگین شاخص ها نشان داد که رقم درفک رقمی مناسب برای کاشت در شرایط تنش رویش و رقم محمدی رقمی مناسب برای کاشت در شرایط تنش زایش بود . نتایج همبستگی بین شاخص های مقاومت به خشکی و عملکرد دانه در محیط بدون تنش و تنش خشکی نشان داد که شاخص های STI, MP, GMP و HM به عنوان بهترین شاخص ها برای شناسایی ژنوتیپ های مقاوم و یا متحمل به تنش خشکی در مرحله رویش و شاخص MP به عنوان بهترین شاخص برای شناسایی ژنوتیپ های مقاوم و یا متحمل به تنش خشکی در مرحله زایش در ارقام برنج بودند.

شاخص های مقاومت به خشکی، عملکرد دانه، تنش، برنج