بررسی تاثیر دو روش آبیاری جویچه ای و نواری بر درصد تلفات کود ازته توسط رواناب و زهاب در شمال خوزستان (دزفول)

کودهای نیتروژن علاوه بر نقش اساسی در افزایش تولید، در صورت عدم رعایت اصول مصرف بهینه و متعادل به عنوان تهدید کننده سلامت انسان و محیط زیست و به ویژه آبهای زیرزمینی تلقی می گردند استفاده بی رویه از کودهای ازته در کشاورزی علاوه بر زیان اقتصادی به دلیل شستشو و هدر روی این مواد به آبهای سطحی و زیرزمینی باعث نگرانی های زیست محیطی در سطح جهان نیز گردیده است. در این مقاله تاثیر دو روش مختلف آبیاری بر شسته شدن نیترات و درصد تلفات آن از طریق رواناب سطحی و زهاب زیرزمینی در منطقه سبیلی دزفول مورد بحث و تفسیر قرار گرفته است در این تحقیق که در سال 1390 به انجام رسیده است جهت تعیین درصد تلفات و میزان هدررفت نیترات در رواناب و زهاب مزارع تحت دو روش آبیاری از انتهای مزارع در سه تکرار و پنج آبیاری نمونه گیری شده است همچنین جهت برداشت نمونه های زهاب از ظروفی پلستیکی کوچک فیلتر دار که در عمق توسعه ریشه قرار گذاشته شد استفاده گردید و نمونه ها جهت آزمایش به آزمایشگاه منتقل می شد. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان هدر رفت نیترات توسط رواناب سطحی در روش آبیاری جویچه ای و آبیاری نواری به ترتیب 19/73 و 13/68 کیلوگرم در هکتار و میزان هدررفت نیترات توسط زهاب زیرزمینی در روش آبیاری جویچه ای و آبیاری نواری به ترتیب 30/00 و 23/36 کیلوگرم در هکتار شد . همچنین نتایج نشان داد که درصد تلفات کود ازته توسط رواناب سطحی و زهاب زیرزمینی در روش آبیاری نواری به روش آبیاری جویچه ای بیشتر بوده است درصد تلفات کود ازته توسط رواناب سطحی در روش آبیاری نواری و جویچه ای به ترتیب 6/84 درصد و 6/5 درصد بوده و درصد تلفات کود ازته توسط زهاب زیرزمینی در روش آبیاری نواری و جویچه ای به ترتیب 11/63 درصد و 10 درصد می باشد.

Keywords:

آبیاری جویچه ای , آبیاری نواری , نیترات , رواناب و زهاب