صمد مغانی - کارشناس سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی

با توجه به اینکه عشایر در طول اعصار گذشته با محرومیت ها و مشکلات عدیده ای روبرو بودن لذا سیاست دولت جمهوری اسلامی برای ایجاد عدالت اجتماعی و زدودن فقر و محرومیت از چهره زندگی این قشر زحمتکش، طی برنامه های اول تا سوم توسعه بر این بوده است تا با کاهش نسبی فاصله موجود ، سطح زندگی عشایری را به زندگی روستایی و شهری ارتقاء دهد در این راستا دولت با اجرای طرح های زیربنایی و ترغیبی و تشویقی زمینه اسکان عشایر را فراهم نموده و در نتیجه طی سال های گذشته تعدادی از خانوارها به علت خدمات ارائه شده و احساس آسایش و رفاه نسبی و ترجیح یک جانشینی به کوچروی سکونت گزیدند. برای اطلاع از وضعیت زندگی و رضایتمندی اسکان یافتگان از فرایند اسکان و پایدار نمودن ان به تشویق سایر کوچندگان به یکجانشینی لازم است مشکلات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی عشایر اسکان یافته بررسی شود تا ضمن شناسایی کاستیها و مشکلات احتمالی، توفیقات دولت را در اجرای برنامه های اسکان ارزیابی نموده و نهایتا پیشنهادهای لازم ارائه گردد. در غیر این صورت از اثرات و توفیقات و نتایج هدف برنامه های توسعه جامعه عشایری که مدنظر برنامه اول تا سوم بوده بی اطلاع و از مشکلات احتمالی شرایط اسکان نیز غفلت خواهد شد هر دو مورد فوق بر خلاف اهداف است و این روند نه تنها موجب اسکان نخواهد بود بلکه دیگران را نیز از اسکان منصرف خواهد کرد و نهایتا برنامه ریزی و سیاستگزاری آتی نیز به صورت صحیح و مناسب میسر نخواهد شد. از این رو بدون بازخورد گرفتن از فرایند اسکان و شناسایی مشکلات این قشر اجتماعیو شناخت پیچیدگی های اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی آنان نمی توان روند اسکان را دیدی وسیع تر و بازتر در آینده تحت کنترل و نظم درآورد و بدون مطالعه فرایند هدف گذاری اسکان عشایر نکات ضعف و قوت موجود در ساختار اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی اسکان یافتگان روشن نمی شود در این مقاله ابعاد مسایل و مشکلات ناشی از اسکان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

طرح های ساماندهی، اسکان، نقاط ضعف و قوت