فرناز مهدوی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری پردیس بین المللی
سجاد اباذرلو - کارشناسی ارشد شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
بهرنگ خاکپراقی - کارشناسی ارشد شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

شناسایی خطر آسیبهای احتمالی، نقش مهمی در آمادگی برای مواجهه و مقابله با آثار منفی حملات نظامی به مناطق شهری دارد. با توجه به این موضوع که مقاومت یک ساختمان در برابر موج انفجار بستگی به شکل و فرم، تعداد دریچه ها و بازشوها، قدرت و جنس مصالح بکار رفته در ساختمان دارد، مطالعه و ارزیابی انواع فرمها از منظر دفاع غیرعامل اهمیت مییابد. فرم یکی از مقوله های اساسی آفرینش معماری به شمار می آید. با توجه به تنوع فرمها و اشکال مورد استفاده در پیرامون ما که طراحان آنها را در طرحهایشان به کار میگیرند، این کمبود احساس میشود که جهت رعایت ملاحظات پدافندغیرعامل عامل، چه فرمها و اشکالی پایدارتر و مقاومتر در برابر اثرات انفجار میباشد. در این پژوهش جهت ارزیابی فرمهای هندسی پایهساختمانها، ابتدا با استفاده از منابع کتابخانهای انواع فرمهای پایه ساختمانها شناسایی گردیدند سپس جهت ارزیابی فرمهای پایه علاوه بر مدل سازی المان محدود، نظر سنجی از خیرگان نیز صورت گرفت. به منظور نظر سنجی از خبرگان، پرسش نامهای جهت وزن دهی به فرمهای پایه پرکاربرد در ساختمانها در معرض 25 فرد خبره که آشنا به زمینه عمران، معماری و پدافند غیرعامل بوده اند، قرار گرفت. سپس نتایج بدست آمده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS تجزیه و تحلیل شدند. در ادامه نتایج حاصل از دو روش شبیه سازی المان محدود با روش دلفی با یکدیگر مقایسه گردیدند. در نهایت میزان سازگاری فرمهای پایه ساختمانها با اهداف پدافند غیرعامل تعیین شد. با توجه به نتایج المان محدود و نظر سنجی از خبرگان فرم مخروطی جز دسته فرمهای خیلی سازگار و دو فرم نیم کروی و فرم هرمی در دسته فرمهای سازگار از منظر دفاع غیر عامل قرار گرفتند. فرم مکعبی جز فرم ناسازگار و همچنین فرم استوانهای در زمره فرم خیلی ناسازگار از منظر دفاع غیرعامل قرار گرفته است.

پوسته خارجی ساختمان، پدافند غیرعامل، فرم، انفجار