مهران قربانی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی،
یعقوب محمدی - استادیار گروه سازه، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی،

به دلیل تراکم ساخت بالا در کلان شهرها و با توجه به قوانین معماری و شهرسازی به لحاظ نورگیری زمین ها و ساختمان های مجاور، عقب نشینی در ارتفاع سازه و به تبع آن ایجاد سازه های نامنظم اجتناب ناپذیر می باشد که چنین سازه هایی باید در مقابل بارهای وارده مخصوصاً زلزله و باد با دقت بیشتری طراحی شوند. این عقب نشینی در ارتفاع از نظر متقارن و یا نامتقارن بودن می تواند حائز اهمیت باشد. به منظور مقایسه عملکرد لرزه ای سازه های فولادی مهاربندی همگرا با عقب نشینی متقارن و نامتقارن در ارتفاع، سازه های این تحقیق (5، 7 و 9 طبقه) ابتدا با توجه به ضوابط آیین نامه 2800 و مبحث دهم از مقررات ملی ساختمان مدل شدند. سازه های بدون عقب نشینی در ارتفاع به صورت استاتیکی معادل تحلیل شده و سازه های نامنظم نیز به روش دینامیکی خطی طیفی در مقابل بارهای جانبی مورد تحلیل قرار گرفتند. سپس ارزیابی و مقایسه عملکرد سازه ها با توجه به اصول طراحی بر اساس عملکرد و دستورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمان های موجود و با استفاده از تحلیل های استاتیکی غیرخطی در نرم افزار SAP2000 انجام گرفت. به عنوان نتیجه کلی سازه های 5، 7 و 9 طبقه فولادی دارای عقب نشینی متقارن در ارتفاع و همچنین سازه های 5 و 7 طبقه فولادی دارای عقب نشینی نامتقارن در ارتفاع چنانچه بر اساس ضوابط استاندارد 2800 و مبحث دهم از مقررات ملی ساختمان طراحی شوند، سطح عملکرد ایمنی جانی ( LS ) مدنظر استاندارد 2800 را چه از نظر تغییرمکان نسبی طبقات و چه از نظر مفاصل پلاستیک تشکیل یافته در اعضا، تأمین می کنند. همچنین سازه های 9 طبقه فولادی دارای عقب نشینی نامتقارن در ارتفاع، سطح عملکرد ایمنی جانی مدنظر استاندارد 2800 را از نظر تغییرمکان نسبی طبقات رد کرده ولی از نظر مفاصل پلاستیک تشکیل یافته در اعضا، قابل اعتماد است. قابل ذکر است این نتایج برای سازه های با عقب نشینیموردنظر این تحقیق قابل استناد بوده و ممکن است با تغییر الگوی عقب نشینی، نتایج دیگری حاصل شود.

عقب نشینی متقارن و نامتقارن در ارتفاع، عملکرد لرزه ای سازه، طراحی براساس عملکرد، تحلیل استاتیکی غیرخطی، سازه های فولادی