بهناز بابایی مراد - دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
مجتبی زرگرزاده دزفولی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
هاجر مظفری گودرزی - مدرس آموزشکده فنی و حرفه ای سما واحد دزفول

در بافت قدیم شهرهای ایران محله به مثابه سلول اصلی شهرنشینی از انسجام و همگنی خاصی برخوردار بود یکی از این عوامل هویت دهنده در بافت محلات وجود سلسله مراتب فضاها بود محله و فضاهای شهری طی سالیان تحت تاثیر فرهنگ بومی به حیات خود ادامه دادند در دوران معاصر پیچیده تر شدن تقسیم کار اجتماعی و جدایی زمان کار از فراغت و استحاله روابط چند ساحتی انسان به تک ساحتی نحوه ارتباط انسان ها را با همدیگر تغییر داده است. محله کبابیان در منطقه محصور بین خیابان های بوعلی و شریعتی و چهار باغ خواجه رشید در حلقه اول کمربندی شهر همدان می باشد که در سال های اخیر به دلیل افزایش جمعیت و توسعه شهر همدان و به ناگزیر فزون بار عملکرد عناصر و فضاهای شهری آن ، ورود و کاربرد روزافزون تکنولوژی در زندگی و لزوم تطابق عملکردی بافت با نیازهای زندگی نوین شهری بازنگری جدی به ان را از ضرورت های آتی طرح های ساماندهی شهری تبدیل نموده است. در این مقاله به بررسی انسجام محلات شهری در ارتباط متقابل با تعاملات فرهنگی ، اجتماعی و معنایی انها پرداخته شده است پایه نظری این پژوهش روش تحقیق علمی و برداشت میدانی است.در این رویکرد مفهوم محله به دو سطح نگرشی ، تعاملات در بافت درونی ان و سپس در ارتباط با سطح شهر تقسیم شده است. برای دستیابی به وحدت محلات در گذشته به تعاملات اجتماعی و فرهنگی با تقسیم کارکرد درونی محله در کنار استقرار کالبدی ان پرداخته می شده است این تعاملات از شروط اصلی پایداری شهر بوده است. امروزه افت کیفیت محلات و عدم توانمندی ایجاد تعاملات فرهنگی در درون و برون خود منجر به صدمه خوردن این تجربه شده است. هدف از انجام این مقاله پاسخ به چگونگی عملکرد متناسب محلات در هماهنگی با نیازهای روز شهروندان و واکاوی علل برجا ماندن تنها کالبد از محلات کهن در مقابل ابنیه مدرن و رح به یغما رفته تعاملات فرهنگی و اجتماعی آن است که در صورت تجدید حیات به سبب توانمندی متن اصلی آن راهکارهایی به عنوان عناصر ثابت هویت بخش به محلات کهن خواهند بود.

گمگشتگی فضایی، محلات، انسجام ساختاری، محله کبابیان همدان