حمیده بابایی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
نسیم وارسته دهکردی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی پردیس علوم و تحقیقات واحد شهرکرد،
پرویز بیات - دکترای معماری، استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

تجارت به عنوان مهمترین شکل مبادله اجتماعی، ازجمله فعالیتهای اصلی انسان است. فعالیتی که منجر به احداث مکانهای ویژه ای به نام بازار شده است. بازار به منزله مرکز مهم شهر انجام وظیفه میکرده است. بازار سنتی منطقه ای از شهر است که در برابر معماری غربی قرن بیستم مقاومت کرده و دارای شیوه معماری وساختار مکانی خاص است. هویت شهری از طریق ارتباطات اجتماعی گسترش مییابد. وجود بازار و گسترش مراودات اجتماعی در تبیین مفهوم وحدت در هویت شهری کمک شایانی نموده است؛ بنابراین بازار علاوه بر نقش محوری ازجمله عناصر مهم شهری بوده که نقش کلیدی در ساختار فضایی کالبدی شهرها ایفا مینماید.این پژوهش باعث میشود زمینه هایی برای آشکار شدن نقش بازارهای سرپوشیده در کالبد و هویت شهرهای اسلامی پدید بیاید. بین نحوه قرارگیری فضاهای متنوع بازار سرپوشیده اصفهان در کنار یکدیگر با هویت و ساختار شهر رابطه مستقیم وجود دارد. پژوهشگران بیشتر درباره جنبه های اجتماعی و فرهنگی و دینی شکل گرفته در بازار تحقیق کرده اند. روش تحقیق بر پایه مطالعات کتابخانه ای از یکسو و بررسیهای میدانی از سوی دیگر نهاده شده است. این پژوهش بران است ویژگیهای معماری و شهرسازی بازارهای سنتی به عنوان یکی از نمودهای معماری ایرانی اسلامی و یکی از عوامل مؤثر در – هویت و کالبد شهری موردبررسی قرار دهد.نخست به پیشینه معماری بازار سنتی اشاره خواهد شد، سپس به بررسی فضاهای موجود در بازار که نمایانگر مفهوم ارتباط در میان اجزا در معماری اسلامی است و نقش این عوامل در ساختار و هویت شهر اصفهان موردپژوهش قرار خواهد گرفت. با بررسیهای انجامشده آشکار شد که: 1. عوامل تشکیل دهنده بازار ازجمله عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی در کنار یکدیگر بر شکل گیری ساختار شهر و هویت آن تأثیر میگذارد.

بازار سنتی، کالبد فضا، هویت، ساختار شهر، شهر اسلامی