محبوبه حسنی پناه - کارشناس هنر اسلامی ، دانشگاه هنر اسلامی تبریز
محمد یعقوبلو - کارشناس معماری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز
احد نژادابراهیمی - استادیار دانشگاه هنر اسلامی تبریز
حسن ثانی - کارشناسی ارشد عمران دانشگاه تبریز، محقق و کارشناس دفتر فنی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

عدد همواره برای هنرمندان مسلمان، مولفه جذابی بوده و استفاده از عدد و شمارگان در قالب هندسه و تناسبات اهمیت زیادی داشته است استفاده از ظرافتهای حروف ابجد در نگارش تاریخ و تناسبات معماری، تبحر در استفاد ه از شمسه و موتیف های چندضلعی در هندسه و نقوش و همچنین ترکیبهای ریاضی موجود در شکلگیری کلیات معماری ازجمله مواردی است که میتوان در معماری دوران اسلامی اشاره نمود؛ هرکدام از موارد مذکور دارای ویژگیها و خصوصیات منحصربه فرد و بعضاً بسیار پیچیده میباشد که رابطه مستقیم بین مبانی فکری و عرفانی معمار و اثر معماری دارد ازجمله این مولفه ها میتوان به استفاده از عدد هشت در معماری اسلامی اشاره نمود؛ معماران مسلمان به عدد هشت به خاطر ماهیت معنوی و فیزیکی آن در این دوران توجه ویژه ای داشته اند و از کالبد معماری، فرم بنا تا موتیف ها از آن بهره برده اند. به اعتقاد نگارندگان استفاده مذکور دارای ابعاد معنوی و مادی پنهانی داشته است و هدف این پژوهش یافتن ابعاد مذکور در پدیده های معماری دوران اسلامی هست سؤال این پژوهش این است که کیفیت ظهور و بروز عدد هشت در کالبد و معنای موجود در بناهای ساخته شده در دوران اسلامی چگونه بوده است؟ و فرض این است که در کنار مسائلسازه ای و کالبدی، معمار مسلمان در استفاده از عدد هشت به جنبه های معنوی آن نیز توجه ویژه ای داشته است که نیازمند بازشناسی و شناخت آن میباشد.

عدد، هشت، هندسه و تناسبات، معماری دوران اسلامی