سحرناز سودمند - دانشجوی کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نور واحد ارومیه
امامعلی عاشری - استاد دانشگاه پیام نور واحد ارومیه، عضو هیئت علمی
عبدالله عبداللهی - استاد دانشگاه پیام نور واحد میاندوآب، عضو هیئت علمی

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر عوامل اقلیمی بر ساختار مسکن روستایی در دهستان انزل شمالی واقع در شهرستان ارومیه جهت ارائه الگویی بومی برای آینده می پردازد. اهداف اصلی این تحقیق، شناسایی عوامل اقلیمی موثر بر شکل گیری مسکن روستایی، ارائه تبیین های مناسب از الگوی مساکن روستایی در منطقه مورد مطالعه و ارائه چهار چوبی جهت شناخت تأثیرعوامل اقلیمی برگونه ساخت مساکن روستایی در آینده بیان نمود. تحقیق حاضر ازنوع کاربردی است و با توجه به ماهیت موضوع تحقیق و اهداف تعیین شده، روش شناسی این پژوهش از نوع کمی و کیفی است و از لحاظ ماهیت در رده تحقیقات تحلیلی وتوصیفی قرار می گیرد. پژوهش حاضر ابتدا به بررسی کمی عوامل جغرافیایی تاثیر گذار بر ساختار مسکن پرداخته و سپس با بررسی کیفی به استخراج الگوی مسکن خاص منطقه و ارائه پیشنهاداتی جهت دستیابی به معماری بومی منطقه د رآینده پرداخته شده است. حجم آماری تحقیق شامل 7 روستا در دهستان انزل شمالی بوده و حجم نمونه از طریق فرمول کرجسای و مورگان 260 واحد مسکونی تعیین گردیدو سپس با بررسی و برداشت میدانی و تنظیم پرسشنامه ای جهت شناسایی شاخص های شکل گیری ساختار مساکن روستایی، 3 نمونه مسکن روستایی برداشت شده و تحلیلی بر چگونگی تأثیر عوامل اقلیمی بر ویژگیهای خاص ساختار مسکن این منطقه انجام گرفته و در نهایت از یافته های تحقیق چگونگی تأثیر مجموعه ای از عوامل همچون بارش ، جهت باد غالب، تابش خورشیدو دما در شکل گیری ساختار مسکن روستایی شناسایی شد، لیکن این عوامل به صورت یک الویت بندی ثابت در تمامی روستاها دیده نمی شود، بلکه بسته به موقعیت متفاوت اقلیمی جغرافیایی و نیز بافت فرهنگی روستا، الویت بندی تأثیر گذاری عوامل تغییر پیدا می کند. این موضوع مستقیما به ویژگیهای اقلیمی خاص هر منطقه باز می گردد که همانا تعریف بنیادی از مسکن بومی و معماری بومی نیز اینچنین است.

مسکن عوامل جغرافیایی الگوی مسکن روستایی ساختار مسکن اقلیم