سیدمهدی قدوسی فر - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تهران، ایران،
کریم بیرامی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هریس، ایران،

اصولاً در رابطه با معماری به ویژه معماری سنتی، همواره نکات مثبت و مطلوب آن مورد توجه محافل علمی کشور بوده و هست، اما با نگاهی دقیقتر می توان در کنار بسیاری از توان ها و مزایای معماری سنتی، برخی کاستی ها و نقاط ضعف که در بسیاری از مواقع موجبات آسیب پذیری بناهای سنتی به ویژه در برابر مخاطرات طبیعی شده است را مورد شناخت و چالش قرار داد. این مساله در کنار شکل و فرم بناها، بیشتر در مصالح بکار رفته و نیز شیوه های رایج در ساخت و ساز، علی الخصوص در مناطق روستایی بسیار چشمگیر و نیازمند توجه و تحقیق می باشد. به عبارتی بر خلاف برخی نظرات، استفاده از مصالح بوم آورد به روش هایی که امروزه مورد استفاده قرار میگیرند، همیشه به نفع ساکنان و سازندگان نبوده و در بسیاری از موارد خسارت های جبران ناپذیری را بدنبال داشته است. تحقیق حاضر به شیوه تاریخی، توصیفی و در ادامه به شکل میدانی سعی دارد تا ضمن معرفی شیوه های رایج در ساخت و سازهای موجود و سنتی در بناهای مساکن روستایی، نقاط ضعف و کاستی های روشهای مذکور را به اجمال تشریح نماید. لذا مقاله حاضر در دو بخش، یکی مطالعات اسنادی و رجوع به مطالعات قبلی و دیگری برداشت های میدانی از مناطق روستایی استان آذربایجان شرقی، موضوع مقاله را مورد بحث و بررسی قرار داده است. این گفتار به شناخت مصالح بکار رفته در خانهها پرداخته، روشهای مرسوم ساخت و جزئیات اجرایی اجزاء مختلف بنا را بررسی و به نقاط قوت و ضعف آنها اشاره کرده است.

شیوه های ساخت، مصالح بوم آورد، معماری ارگانیک، آذربایجان شرقی