پری ناز حسنی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه امام رضا (علیه السلام)، مشهد
مهسا فاطمی خادر - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه امام رضا (علیه السلام)، مشهد
امید عبدی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه امام رضا (علیه السلام)، مشهد

تفاوت مکان با فضا، در هویت فضا است که آن را تبدیل به مکان می نماید و در واقع هدف طراح شهری خلق " فضا " نیست بلکه خلق " مکان " است. مکانی که پاسخگوی نیازها و خواسته های استفاده کنندگان ازآن باشد. مکانهای شهری مبتنی برهویت محلی و تاریخی می بایست شخصیت ویژه خودراداشته و محل شکل گیری زمینه های فرهنگی و پیشینه تاریخی باشند، درعین حال که پاسخگوی نیازهای استفاده کنندگان فعلی آن مکان باشند وآیندگان را نیز از نظردورندارند . برخی از بافت های شهری به دلیل عدم توجه مدیران ومسئولان و بی توجهی به اصول توسعه پایدار شهری به بافت فرسوده وناکارآمد تبدیل شده اند وروز به روز بر فرسودگی آنها افزوده می شود. نوشتارحاضردرپی آن است که بارویکرد، ارتقاء کیفی فضاهای شهری واصول توسعه پایدار شهری، به ارائه راهکارهایی در جهت بهبود فرآیند ساماندهی و توانمندسازی بافت های فرسوده بپردازد. تنزل شاخصه های کیفی در فضاهای شهری بافت های فرسوده، یکی از انبوه معضلاتی است که پهنه های شهری با آن دست به گریبانند و از آنجا که فضاهای شهری، اوج تجلی مکانی حیات شهری و حضور شهروندان را به نمایش می گذارند، اثر متقابل تنزل کیفیت فضاهای شهری بر تنزل کیفیت زندگی شهری، عمق وابعاد این معضل در بافت های فرسوده را روشن تر می سازد. این نوشتار با بررسی مبانی نظری موجود در باب محله، توانمند سازی وفضاهای شهری مطلوب به مبنایی کلی از شاخصه های سنجش کیفیت این فضاها دست یافته و در ادامه استدلال می کندکه تنزل کیفی فضاهای شهری، ازمصادیق فرسودگی به شمار می رود و در مقابل، بدون توجه به ارتقاء کیفی این فضاها نمی توان فرآیند بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده را کامل و موفق پنداشت. این نوشتار با ارائه نمونه موردی یکی از محلات فرسوده مشهد (محله نه دره)، به بررسی نحوه استناد به این رویکرد درواقعیت طرح بهسازی یک بافت فرسوده می پردازد سپس با استفاده ازروش رگرسون پیرسون به تحلیل یافته های مستخرج از پرسشنامه پرداخته می شود.

محله، بافت فرسوده شهری، ساماندهی، توانمندسازی، توسعه پایدار، مشهد، اراضی نه دره