سینا حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه تهران پردیس بین الملل کیش،
اسدالله ربانی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای شرکت مهندسین مشاور شهر و خانه،

کندوکاو پیرامون مفهوم محیط از دیدگاههای مختلف؛ چه به صورت عینی و بیرونی، کالبدی و غیرفضایی و چه از منظر ذهنی و با در نظرداشتن جنبه های درونی، فراکالبدی و فضایی آن، آگاهانه و ناآگاهانه هماره مورد توجه بوده است ولی ارائه ی تعریفی قطعی برای آن، سهل و ممتنع نمی باشد. در این پژوهش این سوال مطرح است که اساساً تعریف محیط چیست؟ و در گستره ی وسیعی از معانی و مفاهیم موجود پیرامون آن، بازخوانی یکپارچه ی ابعاد معنایی محیط به چه نحوی امکانپذیر است؟ و نقش انسان به عنوان عنصری اساسی در سازمان فضایی محیط به چه نحوی تبیین میشود؟ ارتباطات متقابل عناصر محیطی، الگوهای متنوعی از سازماندهی را به وجود میآورد و به عبارتی هر سازماندهی، تشخص فضایی خاصی مییابد که توسط آن معرفی میشود. بدین منظور و در راستای شناخت محیط، مطالعه ی اصول سازمان فضایی محیط، و بررسی نظرات و آراء اندیشمندان در این زمینه، ضمن آنکه موجب میشود تا اصول ساخت محیط همپیوند فراهم شود، واکاوی الگوی ساخت فضایی محیط را امکانپذیر میسازد. فرایند پژوهش به این نحو تعریف میشود که در ابتدا، اصول حاکم بر شکلگیری و سازمان فضایی محیط، شناسایی میشود و پس از آن معیارهایی برگرفته از تحلیل محتوای آراء و نظریه های اندیشمندان شهرسازی در رویکردهای مختلف و همپوشانی آنها به لحاظ ماهیتی، استخراج میشود و نقش انسان به عنوان عنصری بنیادین در ساختار محیط تبیین میشود و سرانجام الزامات تحقق سازمان فضایی محیط در بستری از روابط فضایی عناصر محیطی استخراج خواهد شد. در این مطالعه از روش فرا تحلیل یا تحلیل انسجام بخش استفاده شده و هدف آن بررسی اصول اساسی دانشی است که در رابطه ی با موضوع پژوهش، قابل استناد و ارجاع میباشد و تحلیلی مبتنی بر روشهای کیفی، مقایسه ای خواهد بود.

محیط، سازمان فضایی محیط، رفتار، عناصر محیطی، انسان، ادراک