محمد طاهری - کارشناس ارشد مرتعداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سیستان و بلوچستان
علیرضا شهریاری - رئیس مجتمع آموزش عالی سراوان و دانشیارگروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه زابل
وحید رخشانی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه بیرجند
ایرج رحیمی پردنجانی - دانشآموخته کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه زابل

مدیریت نامناسب مراتع سبب کاهش پتانسیل تولید علوفه و ارائه خدمات اکولوژیک در این گونه اکوسیستمها میشود لذا توجه به نقش گیاهان و داشتن اطلاعاتی از تعداد در واحد سطح و یا تراکم آنهااز اهمیت زیادی برخوردار است. آگاهی از الگوهای پراکنش مکانی گیاهان در هر منطقه را میتوان از طریق روشهای مختلف نمونهبرداری فاصلهای بدست آورد. لذا در این تحقیق که در سه محدوده مختلف از مرتع منزلاب زاهدان انجام گرفت، تمامی پایههای گونههای گون در این سه محدوده با استفاده از ترانسکتهای نواری2×100متر شمارش شدند و تراکم برحسب مترمربع محاسبه گردید این روش به عنوان شاهد در نظر گرفته شد، با این هدف که با دو روش فاصلهای یکچهارم متمرکز و یکچهارم همسایه در برآورد تراکم گونه گون Astragalus squarrosus از لحاظ صحت، دقت و زمان مورد مقایسه قرار بگیرند تا روشی که بهترین کارایی برآورد تراکم این گونه را ارائه میدهد معرفی گردد و در هر عرصه 5 ترانسکت 111 متری به موازات هم و با فاصله 11 متر از همدیگر مستقر و روی هر ترانسکت 11 نقطه به عنوان نقاط نمونهبرداری مشخص شدند نتایج نشان که در هر سه محدوده مورد مطالعه روش یکچهارم متمرکز نسبت به روش یکچهارم همسایه بالاترین صحت، سریعترین زمان و دقیقترین روش برآورد تراکم را نسبت به شاهد دارد اما با توجه به تنوع روشهای فاصلهای اندازهگیری تراکم گیاهان بوتهای بهتر است در ارزیابی این گیاهان باتوجه به شرایط متفاوت مراتع و وضعیت گیاهان از روشهای بیشتری برای مقایسه استفاده کرد تا بتوان با اطمینان بیشتری از کارایی روش مذکور و حتی ارائه روش های بهتر در برآورد تراکم گونه های بوته ای استفاده کرد

روشهای نمونهبرداری، اشکال رویشی، پایههای گیاهی، اندازهگیری پوشش، ارزیابی