مرتضی مفیدی چلان - دانشجوی دکتری علوم مرتع دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین بارانی - دانشیارگروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

منابع طبیعی، بستر حیات و توسعه پایدار کشور و پشتوانه بخش کشاورزی محسوب می شود و با توجه به مفاهیم توسعه پایدار، این مواهب الهی، میراث گذشتگان ما نیست بلکه امانت نسل های بعدی در نزد ماست که می بایست بدرستی حفظ شده، توسعه یافته و بهره برداری شوند. امروزه تخریب اراضی و چرای بی رویه از تهدیدهای بنیادی اکوسیستمهای مرتعی هستند لذا علم مدیریت مرتع باید آن قدر توسعه پیدا کند تا آینده پایدار مراتع تضمین گردد در این خصوص دستیابی به تعادل در اکوسیستمهای مرتعی چالش مهمی در مدیریت پایدار مراتع می باشد. به منظور شناخت و درک وضعیت موجود، تنظیم برنامه های متناسب با شرایط و امکانات موجود، مدیریت هوشمندانه و همه جانبه، شناسایی مشکلات و موانع عمده اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی دخیل در ابعاد توسعه پایدار سامانهای عرفی مرتعی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بنابراین این پژوهش در تابستان 1393 به شیوه مصاحبات اکتشافی در بین بهره برداران سامانهای عرفی مراتع ییلاقی سهند شهرستان مراغه با هدف شناسایی مشکلات بهره برداران در راستای رسیدن به توسعه پایدار صورت گرفت. موارد مستخرج از مصاحبات اکتشافی صورت گرفته با بهره برداران نشان می دهد ضعف بنیه اقتصادی بهره برداران، پایین بودن هزینه تعلیف در مراتع و اتکا به نظام دامداری سنتی باعث حضور دام مازاد بر ظرفیت در مراتع ییلاق می گردد. از جمله مهمترین مشکلاتی که بهره برداران منطقه با آنها مواجه هستند می توان به مشکلات بهداشتی، مشکلات آموزشی، عدم دسترسی به آب آشامیدنی، عدم تعدد و تنوع چراگاه، خشکسالی، بیمه و هزینه بالای چوپان اشاره کرد

توسعه پایدار ، مصاحبه اکتشافی ، سامانهای عرفی ، مراتع ییلاقی سهند