برآورد درآمد اقتصادی تولیدات دامی وابسته به پوشش گیاهی مراتع مطالعه موردی: مراتع ییلاقی بلده نور- شمال ایران

پوشش گیاهی مراتع اصلی ترین منبع تأمین نیاز غذایی دام در ایران است. مراتع با تأمین بخشی از علوفه مورد نیاز دام، منافع بسیار زیادی را بطور مستقیم و غیرمستقیم عاید جامعه می نمایند و نقش مهمی در تأمین معیشت و اقتصاد خانوار دامداران و مرتعداران دارند. نظام دامداری متکی به مراتع عمدتاً براساس سیستمهای سنتی مدیریت می شود؛ اما همچنان ارزش افزوده این بخش از منابع طبیعی در درآمد بهره برداران مورد توجه جدی قرگرفته است . بنابراین تحقیق حاضر را می توان گامی در جهت برآورد میزان درآمد اقتصادی تولیدات دامی دانست که صرفاً متکی به علوفه مراتع ییلاقی بلده نور بوده اند. اطلاعات مورد نیاز به روش پیمایشی و از طریق تکمیل پرسش نامه به روش تصادفی از 03 خانوار بهره بردار و از 0 گله و روستا جمع آوری شد. در این بررسی درآمد ناخالص، هزینه های دامداری، درآمد خالص بهره برداران، محصولات دامی و مدت زمان بهره برداری از علوفه مراتع این بهره برداران مطالعه شد . پس از جمع آوری اطلاعات لازم و با استفاده از روش ارزش افزده اقتصادی، سود اقتصادی تولیدات دامی مشخص شد. میانگین درآمد خالص روزانه سامان های دویلات، چل و بلده به ترتیب 000033و000123 و 028633 ریال برآورد گردید. همچنین نتایج حاصل از تولید هر هکتار از مراتع منطقه276/5 کیلوگرم درهکتار برآورد شد که با توجه به برآورد علوفه مورد نیاز مشخص گردید، 100 کیلوگرم در هکتار کمبود علوفه وجود دارد و مرتع داران نیاز به واردات علوفه داشته اند. بنابراین، درآمد حاصل از دامداری سنتی که صرفاً متکی به علوفه مرتعی هستند و نوع مدیریت آن پاسخ گوی نیازهای اقتصادی مرتعداران این حوزه نبوده است. در خاتمه نیز پیشنهاداتی به منظور بهبود معیشت مرتعداران و کاهش وابستگی دامداران به مراتع با شیوه دامداری سنتی کنونی شده است

Keywords:

ارزش اقتصادی , تولیدات دامی , وابستگی به مرتع , مراتع ییلاقی , بلده نور