مرضیه نهتانی - دانش اموخته کارشناسی ارشد دانشگاه زابل
احمد پهلوانروی - دانشیارورئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه زابل
عبدالحمید دهواری - استادیار دانشگاه زابل
زهره هاشمی - کارشناس ارشدبیابانزدایی اداره منابع طبیعی

اثرات ناشی از فرسایش بادی بادی بسته به نوع عملکرد بشر بر اراضی متفاوت است. از آنجا که تأثیر خصوصیات فیزیکی خاک محسوس تر و مؤثرتر از خصوصیات شیمیایی خاک بر فرسایش پذیری است. در این تحقیق به بررسی اثر خصوصیات فیزیکی خاک بر فرسایش پذیری بادی خاک در 3 نوع کاربری، زراعی، جنگل و مرتع و فاقد کاربری در منطقه ی زهک پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که میزان فرسایش پذیری اراضی زراعی بیشتر از سایر کاربری ها است به طوری که در اراضی مرتعی فرسایش پذیری 3/48 درصد کمتر از اراضی زراعی است. بر اساس نتایج میانگین وزنی قطر خاکدانه ها، درصد رس، درصد رطوبت، وزن مخصوص ظاهری، درصد رطوبت اشباع دارای تفاوت معنی داری در سطح اطمینان 5 درصد (P<0/05) در بین کاربری ها بودند. درصد ماسه، رس و درصد ذرات بزرگتر 0/84 mm در بین 3 کاربری اختلاف معنی داری را در سطح اطمینان 5 درصد (P<0/05) نشان نداد. میانگین تغییرات درصد رس در خاک در کاربری های مورد مطالعه بین 85/8 و 97/18 درصد می باشد. همچنین میانگین وزنی قطر ذرات همبستگی منفی و معناداری با فرسایش پذیری در اراضی زراعی (در سرعت 8 متربرثانیه در ارتفاع 25 سانتیمتری کف تونل باد) داشتند. درصد رس و وزن مخصوص ظاهری هم همبستگی مثبت و معنی داری با فرسایش پذیری در اراضی زراعی داشتند. علت نبود همبستگی بین پارامترهای مورد بررسی و فرسایش پذیری خاک در اراضی مرتعی و فاقد کاربری نیز می تواند متأثر از وجود و عدم وجود پوشش گیاهی باشد

کاربری اراضی ، فرسایش پذیری خاک ، خصوصیات فیزیکی ، همبستگی ، میانگین وزنی قطرذرات