مینا موسوی - دانش اموخته رشته هواشناسی کشاورزی دانشگاه تهران
نوذر قهرمان - استادیار گروه مهندسی ابیاری و آبادانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ایمان بابائیان - عضو گروه پژوهشی تغییر اقلیم پژوهشکده اقلیم شناسی مشهد
زهره شاهرخیان - دانشجوی دکتری ابیاری زهکشی دانشگاه شهرکرد

برآورد تبخیر تعرق یا نیاز آبی گیاه یکی از مسائل بنیادی در مدیریت آب در بخش کشاورزی است. در سالهای اخیر با توسعه مدلهای اقلیمی جهانی و منطقهای امکان انجام پیشبینیهای بلند مدت اقلیمی و برآورد این کمیت در اقلیم آتی تحت سناریوهای مختلف انتشار فراهم شده است. در این پژوهش ابتدا توانایی مدل RegCM در برآورد میزان تبخیر تعرق پتانسیل دوره پایه (1965-1981) مورد بررسی قرار گرفت و برای خذف خطای مدل فرایند پس پردازش آماری بر روی برونداد مدل اعمال گردید، سپس تبخیر تعرق و برخی متغیرهای هواشناسی برای دوره 2050-2021 توسط مدل محاسبه گردید و با استفاده از دادههای حاصل، میزان تغییرات نیاز آبی گندم پاییزه تحت تأثیر پدیده گرمایش جهانی دهه های آتی با استفاده از مدل کراپوات شبیه سازی گردید. نتایج حاصل نشان میدهد که روند تغییرات دما در کلیه ماهها و روند تغییرات بارش در ماههای پاییز، نسبت به دوره پایه افزایشی میباشد. تبخیر تعرق پتانسیل سالانه نیز نسبت به دوره پایه 10 درصد افزایش یافته است. این افزایش در تبخیر تعرق پتانسیل در ایستگاه مشهد؛ موجب ایجاد 9/17 درصد افزایش در میزان نیاز آبی گندم در این منطقه شده است. یافتههای این تحقیق در برنامهریزی تاریخ کشت گندم و مدیریت آبیاری در منطقه ، با توجه به کمبود منابع آب دشت مشهد در دوران آتی ، مورد استفاده قرار گیرد

نیاز آبی ، مدل RegCM ، تبخیرتعرق پتانسیل ، تغییر اقلیم ، مدل کراپوات ، مدیریت آب