فرشاد اسلام دوست جامی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نور فریمان
مهناز جهادی طرق - استادیار گروه جغرافیایی طبیعی دانشگاه پیام نور مشهد

خشکسالی یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمی است که همه ساله با شدتهای مختلف در مناطق وسیع از جهان روی داده و با دیگر حوادث طبیعی از قبیل سیل طوفان و زلزله تفاوتهای دارد. عمده این تغییرات در تاثیر تدریجی خشکسالی طی یک دوره نسبتا طولانی ،عدم امکان تعیین دقیق زمان شروع و خاتمه و وسعت جغرافیایی تاثیر آن میباشد.در این پژوهش به منظور بررسی خشکسالی استان خراسان جنوبی روش تحلیل آماری به کار گرفته شد، که در طی آن دادههای آماری 2013-1988 بارش سالیانه 6 ایستگاه سینوپتیک خراسان جنوبی که دارای بیشترین قدمت آماری بودن انتخاب گردید.و مقادیرآماری میانگین، انحراف از معیار،نسبت تغییرات بارندگی و غیره برای وقوع خشکسالی و استاندارد سازی دادهها موردمحاسبه و سنجش قرار گرفتهاند. سپس بر اساس این دادهها سه شاخصها خشکسالی یعنی شاخصهایPN،SPI،Zوضعیت خشکسالی(شدت، تداوم،فراوانی) در سطح استان مشخص گردید .نتایج بدست آمده از تحقیقات نشان میدهد که در سال هایاخیر تداوم و شدت و فراوانی دوره های خشکسالی در کلیه نقاط استان به ویژه درمناطق شمال ،غرب و قسمت از جنوب استان تداوم وشدت بیشتری نسبت به مناطق غرب استان دارد.شدید ترین دوره های خشکسالی به وقوع پیوسته در طول دوره آماری در کل استان در سال 2000 و 2001 میلادی اتفاق افتاده است از آنجایی که وقوع خشکسالی اجتناب ناپذیر است به خصوص در دو دهه اخیر که میزان آن افزایش چشم گیری داشته است یک مدیریت صحیح برای مقابله به این بلایی طبیعی و ایجاد یک سیستم مدیریتی ریسک و لزوم اطلاع رسانی درست و به موقع و ارائه اطلاعات صحیح در هر مقیاس زمانی امری لازم و ظروریست بنابراین بایسته با مدیریت صحیح اقدامات سازهای و غیر سازهای و تلفیق آنها در مقابله با خشکسالی تصمیمات صحیح را اتخاذ نمود.

وقوع ؛ تداوم؛خشکسالی؛ شدت؛فراوانی