ارزیابی روشهای میان یابی در برآورد فراسنج های آب و هوایی مطالعه موردی:حوضه کویر مرکزی ایران زمین

به فرآیند برآورد ارزشهای کمی، برای نقاط فاقد داده، به کمک نقاط مجاور و معلوم میانیابی می گویند، این فرایند به دلیل محدودیت دادههای نقطهای و ضرورت تدوین نقشه از کل یک پهنه، به منظور تهیه نقشه های هم ارزش انجام می- گیرد. میان یابی یکی از مهمترین تکنیک هایی است که آب و هواشناسان در مطالعات پهنه ای مکانی از آن بهره می گیرند. روشهای میان یابی برحسب ملاکهای مختلف قابل تقسیم بندی هستند. در این پژوهش 11 روش میان یابی و روش رگرسیون برای محاسبه 5 فراسنج آب و هوایی میانگین ماهانه متوسط دمای روزانه، میانگین دمای نقطه شبنم، میانگین رطوبت نسبی، مجموع بارش ماهانه و میانگین دمای خشک در 46 ایستگاه همدید و کلیماتولوژی در حوضه کویر مرکزی ایران زمین مورد آزمون قرار گرفت. بدین منظور برای هر روش در هر فراسنج آب و هوایی یک نقشه برای هر ایستگاه و مجموعاً 3521 نقشه ترسیم گردید. جهت تعیین بهترین روش میانیابی برای هر فراسنج در هر نقشه 3 آزمون میانگین خطای مطلق MAE میانگین انحراف خطاها MDE و ریشه دوم میانگین مربع خطا RMSE انجام گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که در این منطقه با توجه به نوع پراکندگی ایستگاهها و خصوصیات ویژه هر فراسنج آبوهوایی، در صورتی که داده های ارتفاعی در دست باشد می توان مجموع بارندگی ماهیانه را در این منطقه با روش رگرسیونی محاسبه کرد. اما در صورت نبود دادههای ارتفاعی روش کریگینگ عادی اجرا شده برای تمامی پارامترهای آب و هواییبه جز پارامتر مجموع بارندگی ماهیانه کمترین مقدار خطای مطلق MAE و خطای RMSE را نسبت به دیگر روشها نشان می دهد که بهترین روش برای میان یابی در این منطقه می باشد، از طرفی روش Spline نیز بدترین نتایج را ارائه داد که اصلاً قابل استفاده در این منطقه نمی باشد.

Keywords:

کریگینگ , فراسنج اقلیمی , میان یابی , RMSE , Splin