مهشید خوش آموز - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد زیستشناسی علوم گیاهی دانشگاه پیام نور
مه لقا قربانلی - هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان- گروه زیست شناسی
غلامرضا بخشی خانیکی - هیئت علمی دانشگاه پیام نور

جیوه برای گیاهان آوندی بسیار سمی است. اثر فلزات سنگین بر گیاهان جلوگیری از رشد، خسارت ساختاری، کاهش فعالیت های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی و عملکرد گیاهان است.در این مقاله میزان جذب جیوه در دو گیاهAmaranthus retroflexus و Celosia argentea var. cristata و اثر آن بر جذب یون های کاتیونی مس، آهن، منگنز و روی و دو آنزیم اکسیداتیو کاتالاز و پراکسیداز که در تنش های اکسیداتیو نقش دفاعی دارند؛ بررسی شده است.این بررسی نشان داد که دو گیاه توانائی نگهداشت جیوه را در ریشه دارند اما میزان ترابری جیوه به اندام هوائی بسیار ناچیز است. تاج خروس وحشی دفاع آنزیمی با افزایش معنی دار (P<0.01) کاتالاز و پراکسیداز را نشان می دهد. اما این آنزیم ها در گونه زینتی افزایشی را نشان نمی دهند. تنش جیوه همچنین تأثیری بر جذب منگنز ندارد. اما اثر جیوه بر جذب آهن، مس و روی در دو گونه متفاوت است. یون مس در گونه وحشی (P<0.01) کاهش می یابد. ولی در گونه زینتی بدون تغییر باقی می ماند. روی و آهن در گونه وحشی (P<0.01) کاهش معنی دار و در گونه زینتی افزایش معنی دار را نشان می-دهد.

آنزیم، جیوه، فلزات سنگین، گیاهان Amaranthus retroflexus وCelosia argentea var. cristata، گیاه پالائی