شیرین یاجم - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت از دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
حمید مدنی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

به منظور بررسی اثر کشت تاخیری بر روی ارقام گندم پائیزه در شرایط اقلیمی اراک در سال زراعی 88-1387 آزمایشی در قالب کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در اراک اجرا گردید. کرت های اصلی شامل چهار رقم بک کراس روشن، الوند، امیرکبیر و شهریار بود. همچنین در کرت های فرعی شش تاریخ کاشت3 مهر، 18 مهر، 3 آبان، 20 آبان ،5 آذر و 4 دی ماه در نظر گرفته شد. رقم شهریار با میانگین 7/3 تن در هکتار دانه تحمل بیشتری را نسبت به تغییر در تاریخ کاشت داشته و عملکرد دانه در این رقم پس از کاشت در تاریخ سوم مهرماه به مرز 3/5 تن در هکتار نیز رسید. همچنین ارقام بک کراس روشن و الوند بیشترین حساسیت را به تأخیر در کاشت نشان دادند به طوری که در تاریخ کاشت چهارم دی ماه کمترین عملکرد دانه را به ترتیب با میانگین9/0 و1/1 تن در هکتار تولید کردند. ضمنا حداکثر تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در واحد سطح، وزن هزار دانه، درصد شاخص برداشت، میانگین طول برگ پرچم به رقم شهریار تعلق داشت. بررسی نشان داد تاریخ کاشت مناسب گندم در منطقه ی اراک دهه ی اول مهر ماه می باشد که جهت کشت گندم پاییزه و حصول به عملکرد بالا توصیه و پیشنهاد می گردد. و تأخیر در کاشت گندم در اراک نباید تا پایان دهه ی دوم مهر ماه ادامه یابد.و توصیه می شود از ارقام شهریار و امیرکبیر که اختلاف جزیی از نظر عملکرد و اجزای آن دارند جهت کشت در منطقه استفاده شود.

اجزای عملکرد تاریخ کاشت، عملکرد،گندم