فاطمه امینی - استادیار دانشگاه تهران پردیس ابوریحان
آقافخر میرلوحی - استاددانشگاه صنعتی اصفهان، آموزش و پرورش ناحیه ۴ اصفهان
محمدمهدی مجیدی - دانشیاردانشگاه صنعتی اصفهان، آموزش و پرورش ناحیه ۴ اصفهان
محسن جعفرزاده - کارشناس ارشددانشگاه صنعتی اصفهان، آموزش و پرورش ناحیه ۴ اصفهان

فسکیوی بلند (Lolium aurondinace Schreb)مهمترین گونه علوفه ای و چمنی در جنس فستوکا است. تولید ارقام ساختگی متداولترین روش اصلاحی در گیاهان علوفه ای و چمنی می باشد. رقم ساختگی از تلاقی تصادفی تعدادی ژنوتیپ با قدرت ترکیب پذیری عمومی بالا ایجاد می شوند. موفقیت در تهیه ارقام مذکور منوط به انتخاب صحیح والدین با سطوح تنوع بهینه و قدرت ترکیب پذیری عمومی بالا است. هدف از این مطالعه بررسی امکان بهبود صفات مهم مورفولوژیک و زراعی نتاج نسل اول و نتاج نسل دوم جوامع ساختگی فسکیو بلند حاصل از تلاقی والدین منتخب از یک ژرم پلاسم متنوع فسکیو بلند بود. کارایی نشانگرهای مولکولی EST-SSR برای تعیین بهترین سطح تنوع ژنتیکی والدین مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور برای نشانگرهای مولکولی دو خزانه پلی کراس شش والدی با سطوح متفاوت (کم و زیاد) تنوع ژنتیکی تشکیل شد. تنوع ژنتیکی نتاج نسل اول و نتاج نسل دوم برای صفات مورفولوژیک و زراعی طی دو سال ارزیابی شد. همچنین تنوع ژنتیکی نتاج نسل اول و نسل دوم با نشانگرهای مولکولی EST-SSR که قبلا برای انتخاب والدین استفاده شده بود، ارزیابی گردید. مقایسه صفات مورفولوژیک در این مطالعه نشان دادکه نتاج نسل اول و نتاج نسل دوم والدین با بیشترین فاصله نشانگرهای مولکولی، دارای عملکرد بذر و عملکرد علوفه خشک بالاتری بودند. بنابراین انتخاب بر اساس تنوع نشانگرهای مولکولی روش مناسبی برای بهبود صفات کمی عملکرد بذر و عملکرد علوفه در نتاج واریته ساختگی می باشد. تنوع ژنتیکی نشانگرهای مولکولی در نتاج نسل اول ونسل دوم جمعیت های که والدین آنها دارای بیشترین فاصله ژنتیکی بودند بالاتر بود. نتایج این مطالعه نشان داد همبستگی مثبت بین تنوع ژنتیکی مولکولی والدین پلی کراس و عملکرد علوفه خشک در نتاج وجود داشت.

پلی کراس، فسکیوی بلند، نشانگر مولکولی، واریته ساختگی