نسرین موسایی - دانشجوی کارشناسی ارشد حشرهشناسی کشاورزی.دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان
علی علیزاده - استادیار گروه گیاهپزشکی. دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

پسیل معمولی پسته، Agonoscena pistaciae، یکی از آفات مهم در پسته کاری های ایران است که سبب کاهش کمی و کیفی محصول می شود. از این رو هر ساله باغ داران برای کنترل این آفت از حشره کش‎های مختلفی استفاده می کنند. با هدف استفاده از حشره کش های کم خطر و غیرشیمیایی، اثر آفت کش آزادی راختین و صابون محلول پاشی تیمول® روی این آفت طی سال های 1392 و 1393 در شهرستان رفسنجان بررسی شد. محلول پاشی درختان با غلظت های50، 100 و 200 پی پی ام از آفت کش آزادیراختین و غلظت های 500، 1000 و 2000 پی پی ام از صابون تیمول انجام و نمونه برداری در روز های 1، 3، 7، 14 و 21 روز پس از محلول پاشی صورت گرفت. میزان تاثیر هر یک از تیمارها با استفاده از فرمول هندرسون- تیلتون اصلاح و تجزیه داده ها نشان داد که آفت کش آزادیراختین و صابون تیمول در تمامی غلظت ها از 24 ساعت تا هفت روز پس از محلول پاشی بیشترین تاثیر را در کاهش پوره های پسیل داشتند و پس از یک هفته روند تاثیر کاهشی بوده است. نتایج مربوط به غلظت های مختلف نشان داد که با افزایش غلظت، میزان تلفات افزایش می یابد و بیشترین تاثیر مربوط به غلظت 200 پی پی ام آزادی راختین پس از یک هفته بود درحالی که این غلظت از آفت کش در روز اول اختلاف معنی داری را با غلظت 2000 پی پی ام صابون تیمول نداشت. با توجه به کارآیی صابون تیمول و رقابت با آفت کش آزادی راختین چنین به نظر می رسد که در کاهش هزینه های تولید (مقرون به صرفه بودن) و استفاده از ترکیبات سازگار با محیط زیست بتواند کاندید مناسبی جهت کنترل پسیل پسته منظور شود.

آفت کش های گیاهی، پسیل معمولی پسته، چریش، صابون تیمول