محمدامیر کوپایی نیا - دبیرآموزش و پرورش استان فارس، دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی- مدیریت مناطق بیابانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، شیراز، خی
سیدفخرالدین افضلی - استادیار بخش مهندسی منابع طبیعی ومحیط زیست دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز مقاله

استفاده از مالچ یکی از رایج ترین روشهای تثبیت خاک جهت جلوگیری از فرسایش بادی و کنترل ریزگرد می باشد. در همین ارتباط، پایداری مالچ ها در برابر عوامل فرساینده محیطی می تواند در انتخاب ترکیب و نوع مالچ موثر باشد. از این رو در این تحقیق مقاومت تعدادی از مالچ های غیرزنده در شرایط بیابانی در برابر فشار با استفاده از نفوذسنج جیبی در دماهای متفاوت شبیه سازی شده با محیط مناطق بیابانی سنجیده شدند. همچنین جهت ارزیابی میزان آبشویی سطحی، مالچ های مورد نظر در برابر پاشش آب و رطوبت دهی نیز مورد آزمون قرار گرفتند. تیمار های تهیه شده شامل 13 نوع مالچ (ترکیبات متفاوت از مالچ پلیمری و مالچهای مخلوط ماسه، پودر سنگ، لجن کنورتور و خاک منطقه با دانه بندی و درصد رس بالا)، دو نوع خاک بستر (خاک با فرسایش متوسط و شدید)، سه سطح اعمال حرارت محیطی (دمای محیط، ͨ °50 و ͨ °60 ) و سه تکرار بودند. نتایج بیانگر آن بود که بیشترین تحمل و مقاومت فشاری مربوط به تیمارهای مالچ پلیمری بوده که با خاک با فرسایش شدید بستر سازی شده و تحت تاثیر دماهای 50 و 60 درجه سانتیگراد قرار گرفته بودند. همچنین نتایج حاصل از پاشش آب به روی تیمارها نشان داد که مالچهای پلیمری در برابر آبشویی از مقاومت بیشتری برخوردار بودند.

آبشویی، تثبیت خاک، ضایعات کارخانجات، عوامل فرساینده محیطی، مالچ غیر زنده